یکی از بازارهای صنعت کفش، بازار لوازم جانبی کفش است که پیش از تحریم‌ها، این بازار یک بازار به نسبت وارداتی و آزادتر بود، اما با وجود تحریم‌ها، محدویت‌هایی در زمینه منع وارداتی پیش آمد که صنعت کفش را با مشکلاتی در زمینه تامین مواد اولیه روبه‌رو کرده است.
تحریم‌ها را دور می‌زنیم
حمید خانه‌زر یکی از جوانان فعال در زمینه لوازم جانبی کفش در گفت‌وگو با مجله اخبار صنعت چرم و کفش و در پاسخ به این پرسش که تحریم‌ها چه تاثیری بر واردات لوازم جانبی کفش به‌ویژه تک‌سون داشته است، عنوان کرد: در زمینه تحریم‌ها دو مطلب را باید خاطرنشان کرد، یکی آنکه این تحریم‌ها برخی کالاهای ساده مانند کاغذ کفی کفش را شامل نمی‌شود. از سوی دیگر به دلیل روابط دیرینه‌ای که تجار مختلف با تولیدکنندگان دارند، به هر نحوی شده کالاهای مورد نیاز خود را وارد کرده‌اند. و ما هم با مشکلی از بابت واردات – به غیر از یک مورد از سوی کشور ایتالیا – با مسئله‌ای روبه‌رو نشده‌ایم. در برخی موارد نیز ممکن است که به نام کشورهای دیگر واردات کرده و در ایران آن را ترخیص کنیم.
مهم‌ترین مشکل ما ثبت سفارش است
وی در ادامه خاطرنشان کرد: مهم‌ترین مشکل ما این است که اصلا ثبت سفارش به ما نمی‌دهند. ثبت سفارش‌های ما به زیر یک پنجم گذشته رسیده است. سیاست‌های دولت در برابر واردات بسیار سختگیرانه شده است و این سختگیری‌ها چه در دولت گذشته و چه در دولت جدید، واردات این کالاها را تحت تاثیر خود قرار داده است. به‌هر حال طی سال‌های گذشته، راه‌هایی برای واردات به ایران باز شده است و ایرانی‌ها نزد مردم دنیا اعتماد دارند و با توجه به سابقه‌ای که وجود دارد، به نحوی پول را نیز رد و بدل می‌کنند، اما مشکل آن است که دولت‌ها به‌شدت از واردات پیشگیری به عمل آورده‌اند. البته بیش از ۸۰ درصد این کالاهای ممنوع شده، کالاهای لوکس هستند و به صورت کارشناسانه این تصمیم گرفته شده است، اما اگر کل واردات را به بهانه‌های مختلف محدود کرده و به بهانه‌های مختلف از جمله کد بانکی و ثبت سفارش اجازه واردات ندهند، فعالان در بازار کمرنگ خواهند شد. در کل این سختگیری‌های وارداتی سبب می‌شود که ثبت سفارش به سادگی به واردکنندگان ندهند.
توان محصولات داخلی
خانه‌زر در پاسخ به این پرسش که محصولات داخلی این توان را دارد که جای محصولات خارجی را بگیرید، عنوان کرد: من گمان می‌کنم، پیشگیری از واردات بزرگ‌ترین اشتباهی است که حتی می‌تواند در حق تولیدکنندگان داخلی انجام گیرد و این بهانه‌ای است تا دولت‌ها سختگیری‌های وارداتی خود را اعمال کنند، وگرنه ما پدیده‌ای به‌عنوان تعرفه در گمرک داریم که اگر بخواهیم از تولید داخلی حمایت کنیم، تعرفه‌ای برای آن واردات قائل می‌شویم. ما برای یک کالایی که در داخل تولید می‌شود ۵۰ یا ۶۰ یا ۸۰ درصد تعرفه وضع خواهیم کرد تا با این تعرفه‌ها واردات انجام شود و به نوعی از کالای داخلی حمایت به عمل آيد. البته برخی کالاها حالت امنیتی دارد که آن هم قابل اغماض است. هرچند برخی کالاها نیز بسیار مشخص است، مانند خودرو که انواع و اقسام امضای طلایی و دستوری روی این موضوع وجود دارد، اما کماکان این صنعت پیشرفت نسبی هم نداشته است. البته اگر از پیکان به پرشیا و سمند رسیده‌ایم، به نوعی پیشرفت محسوب می‌شود، اما این پیشرفت تا چه اندازه قابل قبول است؟
وی در ادامه یادآور شد: کاغذی که ما برای کفی کفش وارد می‌کنیم، تعرفه آن ۵ درصد است، وقتی کالایی تعرفه آن ۵ درصد است، یعنی کشور به این کالا نیاز دارد، البته ۱۰ درصد نیز دستمزد کارکنان گمرک را می‌گیرند. با این وجود روی این کالا نیز محدودیت ثبت سفارش وجود دارد و واردات آن با محدودیت‌هایی همراه است. البته ممکن است که دولتمردان ناچار به این محدویت‌های وارداتی باشند، چرا که دولت مشکلاتی دارد که ممکن است عموم مردم از آن اطلاعی نداشته باشند.
رونق بازار کفش در نیمه دوم سال است
این فعال لوازم جانبی کفش در پاسخ به این پرسش که پیش‌بینی شما برای ۶ ماه آینده بازار چیست، خاطرنشان کرد: من همیشه به کشورم امیدوار هستم. همیشه مشکلاتی وجود دارد، اما همواره جای امید وجود دارد. البته باید یادآور شوم که بازار کفش ایران، همیشه در ۶ ماه دوم رونق بیشتری دارد. یعنی بین ۶۰ تا ۷۰ درصد خرید و فروش و گردش مالی بازار کفش در نیمه دوم سال رخ می‌دهد و حدود ۳۰ درصد برای ۶ ماه نخست سال است.
خانه‌زر در ادامه افزود: نکته دوم، موضوع واکسیناسیون عمومی در کشور است که با این اتفاق به حالت روال عادی گذشته نزدیک می‌شویم و با این گشایش‌ها و باز شدن مدارس، دانشگاه‌ها و سایر مراکز و تالارهای پذیرایی، بدون شک مصرف کفش کشور نیز افزایش پیدا می‌کند، از این رو می‌توانیم شاهد رونق در نیمه دوم سال باشیم. البته اگر این محدودیت‌ها وارداتی برداشته نشود، با خلا آسیب‌رسان در زمینه مواد اولیه روبه‌رو خواهیم بود.
وی در ادامه تصریح کرد: هم‌اکنون مواد اولیه موجود است، اما نسبت به سه تا چهار سال گذشته، دپوی مواد اولیه بسیار کاهش یافته است. موضوع دیگر آن است که باید بتوان مواد باکیفیت را مورد استفاده قرار داد. کسی که ماشین تویوتا یا بی‌ان‌وی سوار می‌شود دیگر نمی‌تواند سوار سمند شود. کسانی که مواد خوب برای کفش استفاده می‌کنند، دیگر نمی‌توانند کالای بی‌کیفیت استفاده کنند.
