هر محصولی اعم از کفش، کیف، خودرو، هواپیما و هر چیز دیگری در ابتدا نیاز به طراحی دارد. طراحی از مهمترین بخشهای تولید محصول یا ارائه خدمات است. در طراحی مفاهیمی در خصوص تعامل با کاربر وجود دارد که در این مقاله به دو مفهوم مهم این حوزه پرداخته میشود.
- ایمان شادی مهر
UI و UX چیست؟
UI، مخفف کلمه User Interface به معنای رابط کاربری است. رابط کاربری بر ظاهر محصول دلالت دارد. چیزی که کاربر میبیند. البته نه فقط دیدن بلکه حواس پنج گانه مخاطب را درگیر میکند. رابط کاربری بستگی به نوع آن محصول یا خدمات دارد. مثل انتخاب رنگ، قالب و سایز یک محصول. در طراحی سایت نیز موادی چون آرایش صفحات، رنگبندی، انتخاب فونت و به نوعی تمامی عناصر ظاهری به UI مربوط میشود. رابط کاربری بستگی به سلیقه طراح دارد و طراح با خلاقیت و تصویرسازی و متناسب نیاز کاربر اقدام به طراحی میکند.
UX، مخفف کلمه User Experience به معنی تجربه کاربری است. تجربه کاربری وظیفه حس خوشایند کاربر در زمان استفاده را به عهده دارد. طراح UX میزان رضایت کاربر از محصول را بررسی میکند و باید با تجزیه و تحلیل، بهترین طعم تجربه را به کاربر خود منتقل کند. طراح تجربه کاربری باید بداند کاربر چه میخواهد و نیازش را برطرف کند. برای این امر همواره باید با کاربر در تعامل باشد. طراحی باید به گونهای باشد که برای کاربر آسان و راحت باشد. به عنوان مثال در طراحی عابر بانک خبری از زیبایی نیست اما طوری طراحی شده که همه افراد بتوانند از آن استفاده کنند. طراح UX به آزادی مخاطب اهمیت میدهد که در طراحی سایت بسیار مهم است. اینکه مخاطب دستش باز باشد و کمترین محدودیت را در زمان استفاده داشته باشد. از دیگر نکات تجربه کاربری سورپرایز کردن است. کفشهای چراغدار و صدادار کودکان خردسال که تازه شروع به راه رفتن میکنند مثالی جالب از سورپرایز کردن در طراحیUX است.
داشتن تجربه خوب کاربر از محصول یا وب سایت باعث وفاداری و ماندگاری کاربر می شود و سبب معرفی و به اشتراک گذاشتن تجربه حس خوبش با دیگران میشود. ماندگار بودن در یک وب سایت سبب ارتقا آن سایت میشود و در نتیجه گوگل رتبه بهتری به سایت میدهد و موجب پدیدار شدن آن سایت در صفحه اول گوگل میشود. یعنی میتوان این طور نتیجه گرفت که UX بر روی سئوی سایت تاثیر بسازایی دارد.
به همین دلیل است که UX را میتوان تجربه مشتری هم نامید. یک محصول هر چقدر از نظر رابط کاربری زیبا باشد ولی به تجربه کاربری آن توجهی نشده باشد ارزش کافی را ندارد.
پس میتوان گفت: UI و UX دو مفهوم مهم در حوزه طراحی میباشند که هر دو مکمل دیگری هستند و استفاده از هر دو در کنار هم باعث خلق یک اثر مطلوب میشود.
اهمیت UI در زیبایی و اهمیت UX در مفهوم است.
با اینکه طراحی یک محصول مانند کفش، ماشین آلات مختلف، یک اثر هنری مانند نقاشی، ساخت خانه و دکوراسیون، طراحی وب سایت و اپلیکیشنهای مختلف و در کل هر چیزی که نیاز به طراحی دارد، تخصص، علم و هنر خودش را میخواهد و اساسا با هم متفاوت هستند اما جالب است بدانید که طراحی قوانین مشترکی دارد که دانستن آن کمک شایانی برای رسیدن به بهترین هدف میکند.