یکی از انجمن‌های فعال در حوزه کفش، انجمن کفش ماشینی استان قم است. جواد شعبان‌زاده رئیس انجمن کفش ماشینی استان قم درباره قدمت این انجمن در گفت‌وگو با مجله اخبار صنعت چرم و کفش عنوان کرد: انجمن کفش ماشینی استان قم حدود ۲۵ سال پیش تشکیل شده است. در حقیقت پدران و پیشکسوتان ما در این صنعت انجمن را تاسیس کرده‌اند. از دو دوره قبل و از ۸ سال پیش تصمیم بر این شد که جوان‌گرایی صورت گیرد و پیشکسوتان اجازه ورود به ما را دادند و بنده دو دوره در انجمن بوده‌ام و هم‌اکنون سومین دوره حضور من در انجمن است.
جواد شعبان‌زاده در پاسخ به این پرسش که برنامه‌های شما برای چهار سال حضور در انجمن چیست؟ گفت: با توجه به برنامه‌هایی که برای صنعت کفش کشور روی داده، معتقدم که یک انقلابی صنعتی در این صنعت روی داده است و نسل جوان و خوش سلیقه کشور پذیرای تحولی عظیم در صنعت کفش هستند. نسل جدید با توجه به تجربه‌ای که از پیشکسوتان گرفته‌اند، می‌توانند نگاه ملی داشته باشند تا صنعت کفش ایران را در جایگاه واقعی خود قرار داده و به جهان بشناسانند.
کرسی‌های آزاداندیشی، آینده صنعت کفش را ترسیم کنیم
رئیس انجمن کفش ماشینی استان قم در ادامه خاطرنشان کرد: پیشنهاد من این است که با کرسی‌های آزاداندیشی، آینده صنعت کفش را ترسیم کنیم، بدین معنا که تا به امروز هر چه در صنعت کفش داشته‌ایم را کنار بگذاریم، زیرا بعضا مشاهده می‌کنیم در بیشتر مواقع علمی کار نشده و به روش سنتی پیش رفته است. امروز صنعت کفش کشور نیازمند یک نقشه راهبردی است و نیاز دارد که افق چشم‌انداز ۵ تا ۱۰ ساله داشته باشد تا مشاهده کنیم که صنعت کفش کجا قرار دارد و قرار است آن را در کجا قرار بدهیم.
شعبان‌زاده ادامه داد: دنیای پس از کرونا نیاز به برنامه‌ریزی حساب‌شده دارد. اگر ادعا داریم که در صنایع کوچک نخستین صنعت اشتغالزا صنعت کفش است، باید آن را به خوبی ریل‌گذاری کنیم. در زمینه جذب نیروی انسانی نیز خطا می‌رویم و نیروی علمی پرورش نمی‌دهیم. ما در انجمن استارت این کار را زده‌ایم و برنامه‌ریزی کرده‌ایم که تا ۵ سال آینده هر کارخانه‌ای نیروی مدرک‌دار و تحصیل‌‌کرده این حوزه را برای خود داشته باشد. سرمایه هر کارخانه‌ای باید نیروی آموزش‌دیده و تکنسین همین صنعت باشد. از این‌رو مشتاق هستیم که با همکاری دیگر استان‌ها از جمله تبریز و تهران این کار را آغاز کنیم و دبیری این کار را نیز برعهده می‌گیریم و حاضریم که در این راستا جلسه‌های منظم و فارغ از رویکردهای اداری و تشریفاتی و به‌صورت عملیاتی را به پیش ببریم. ریل‌گذاری و تقسیم کار مناسب انجام بدهیم و با افتخار از صنعت کفش ایران صحبت کنیم.
اقدامات لازم برای آموزش
رئیس انجمن کفش ماشینی استان قم در پاسخ به این پرسش که در زمینه آموزش چه اقدام‌هایی قرار است انجام بدهید، گفت: در زمینه آموزش، استارت دانشگاه صنعت کفش را در استان قم زده‌ایم که در ذیل دانشگاه یک افق بلندمدت را دیده‌ایم. صنعت کفش در استان قم به عنوان نخستین صنعت اشتغالزا و صادراتی به‌شمار می‌رود که نگاه حاکمیت نیز به آن مثبت است. ما برنامه را به‌گونه‌ای می‌چینیم که برای یک نوجوان انتخاب شغل در صنعت کفش برای او روشن و مشخص باشد، بنابراین به‌صورت پاره‌وقت اقداماتی را با سازمان فنی و حرفه‌ای آغاز کرده‌ایم که نوجوانان با این صنعت از پایه آشنا شوند.تا نسل آینده و فرزندان صنعتگران نیز وارد این حوزه شوند، چراکه بعضا شاهد هستیم که صنعتگرانی در این صنعت استخوان خرد کرده‌اند، اما فرزندان آنها پذیرای کار پدران خود نیستند. با آموزش‌های لازم باید پرچم این صنعت دست به دست انتقال پیدا کند، بنابراین با شیوه‌های جدید باید بتوان فرزندان را به این صنعت علاقمند کرد، زیرا همواره ذهنیت‌ها این‌گونه شده که تولیدکننده کفش کارگاه را در محل زندگی خود دایر کرده است، از این‌رو این تولیدکننده نه خانه و زندگی دارد و نه آسایش و مسافرت. امروز با علمی کار کردن، می‌توانیم پرورش نسل بعد را به خوبی انجام بدهیم.
شعبان‌زاده افزود: در زمینه آموزش نیز مباحثی چون شناخت مواد اولیه، بحث قالب‌سازی و … را در نظر گرفته‌ایم.
وی ادامه داد: در انجمن نیز با مشاوران خوبی صحبت کرده‌ایم. در حوزه‌های مختلف باید بتوانیم سرویس‌های مختلفی ارائه بدهیم. سه روز در هفته مشاوره داریم و اعضای انجمن در زمینه مسائل حقوقی، مالیاتی و تامین اجتماعی افراد می‌توانند مشاوره بگیرند. در زمینه بازاریابی بین‌الملل نیز با استادانی صحبت کرده‌ایم، چراکه استان قم در زمینه صادرات کفش فعال بوده، اما صادرات ما تا به امروز سنتی بوده است. تصمیم داریم که رویکرد علمی و شفاف به صادرات بدهیم تا همکاران ما از صادرات بیشترین سود را ببرند.
شعبان‌زاده همچنین یادآور شد: در زمینه آموزش حتی آموزش زبان چینی برای فرزندان صنعتگران در نظر گرفته‌ایم، چراکه اعتقاد داریم که آینده متعلق به زبان چینی است، از این‌رو فرزندان صنعتگران در آینده به این زبان نیاز دارند.
برنامه‌های صادراتی، تصرف بازار ۸۰۰ میلیون نفری است
رئیس انجمن کفش ماشینی استان قم در پاسخ به این پرسش که برنامه شما برای صادرات چیست، گفت: به کشورهای همسایه از جمله پاکستان، افغانستان، تاجیکستان، عراق و … سالیان سال است که صادرات داریم، البته این کشورها جزو بازارهای تعریف‌شده به‌شمار می‌روند، اما به تازگی به‌دنبال بازارهای جدید صادراتی هستیم. البته دوران پساکرونا برای صادرات نیاز به برنامه‌ریزی دارد، چراکه بسیاری از کشورها حاضر نیستند از کشور چین واردات داشته باشند و خود چین نیز برخی صادرات کوچک خود را تعطیل کرده است. هم‌اکنون ما یک بازار ۶۰۰ میلیون نفری کشورهای همسایه و حوزه خلیج‌فارس را داریم، البته شعار ما بازار صادراتی ۸۰۰ میلیون نفری است. از ۶۰۰ میلیون نفر سهم ایران حدود ۲۵ درصد است. اگر در آینده بتوانیم حدود ۲۵ درصد بازار اطراف خود را افزایش دهیم و از سوی دیگر افق دور را برای صادرات گسترش بدهیم، برای نمونه صنعتگران استان قم در بازارهای آفریقایی بسیار فعال شده‌اند و هدف‌گذاری ما ۷ کشور آفریقایی بوده که از ۴ کشور آفریقایی پ جواب گرفته‌ایم که بارهای آن به‌صورت تجاری و کانتینری ارسال شده است.
شعبان‌زاده خاطرنشان کرد: صنعتگرانی قمی این ریسک‌پذیری را انجام داده‌اند، برای نمونه ریسک کرده و کفش‌های خود را بدون دریافت پولی به ساحل عاج فرستاده‌اند و جنس ایران را معرفی کرده‌اند. بدون شک این کارها به‌تدریج جواب می‌دهد. کار را با صادرات دمپایی پلاستیکی آغاز کرده‌ایم، سپس با صندل و پس از آن کفش‌های ورزشی و در نهایت کفش‌های مجلسی به پیش می‌رویم. برآورد کرده‌ایم ۳۰۰ میلیون جفت کفش به این کشورها صادر کنیم. در بازارهای اروپایی نیز وارد شده‌ایم و حتی مشتری از ایتالیا و آلمان داریم. در زمینه صندل و دمپایی‌های بهداشتی در مقایسه با کشور چین که رقیب اصلی ما در دنیاست، حدود ۲۰ درصد از نظر کیفیت بالاتر، ۱۰ تا ۱۵ درصد با قیمت پایین‌تر و ۱۰۰ درصد در زمان تحویل جلوتر هستیم. چینی‌ها انبار ندارند، تولید می‌کنند، تحویل می‌دهند، شاید کار ما اشتباه باشد، اما این اشتباه برای ما سبب ظرفیت شده است. تولیدکنندگان ایرانی جنس را تولید و انبار می‌کنند، به این امید که مشتری بخرد، از این‌رو همیشه کالا در انبار داریم، اما چینی‌ها کالا در انبار ندارند و از زمان تولید تا تحویل حداقل یک بازه ۴۰ روزه طول می‌کشد.
وی همچنین با اشاره به ظرفیت فرودگاه امام‌خمینی برای استان قم عنوان کرد: در زمینه فرودگاه نیز باید یادآور شد که فرودگاه امام‌خمینی با توجه به فاصله ۸۰ کیلومتری برای استان قم یک ظرفیت به‌شمار می‌رود، از همین رو قم ترمینال صنعت کفش کشور به‌شمار می‌رود.
استان قم استان راه مواصلاتی ۱۷ استان کشور است قم در تبادل جنسی تهران، تبریز، اصفهان و مشهد بسیار گره‌گشاست و به رشد اشتغال این صنعت کمک کرده است.
رابطه انجمن با نهادهای حاکمیتی
رئیس انجمن کفش ماشینی استان قم در پاسخ به این پرسش که رابطه انجمن با دولت و نهادهای دولتی چگونه است و برنامه شما برای ارتباط با دولت چیست، گفت: صنعت کفش استان، جزو صنعت نخست و اشتغالزا در قم به‌شمار می‌رود. ارتباط ما با دولت بسیار خوب بوده است. در ۴ ماه گذشته، ماهی یک بار با دست‌اندرکاران دولتی جلسه داشته‌ایم. سفر رئیس‌جمهور به استان قم با محوریت اقتصاد بوده است. استان قم سه صنعت شاخص ساز کفش، فرش و مبلمان را دارد.
شعبان‌زاده افزود: در سفر رئیس‌جمهور به قم محوریت تاکید بر صنعت کفش بود. بعد از سفر وزیر صنعت، معدن و تجارت و رئیس سازمان توسعه و تجارت، جلسه‌های متعددی را در راستای رشد صنعت استان کفش برگزار کردیم و اینکه چه کنیم صادرات ۷۰ میلیون دلاری صنعت کفش این استان افرایش پیدا کند، چراکه بین ۶۵ تا ۷۰ درصد صادرات کفش کشور به استان قم اختصاص دارد. دیدگاه دولتی به صنعت کفش استان قم مثبت بوده است. صنعت کفش استان قم به نوعی برند است و در بسیاری از اختلافات از ما استعلام می‌گیرند. ما نیز رعایت انصاف را در نظر می‌گیریم.
وی همچنین با اشاره به التهاب این روزهای بازار عنوان کرد: امیدواریم باوجود التهابی که به واسطه حذف ارز ۴۲۰۰ در بازار در تمام صنایع ایجاد شده، با همدلی بیشتر بتوانیم از این بحران عبور کنیم.
رئیس انجمن کفش ماشینی استان قم در پاسخ به این پرسش که در شرایط کنونی چه باید کرد، گفت: ما باید تحت عنوان آینده‌پژوهی سنگ‌های خود را در این صنعت وا بکنیم. میزگردهای نه تشریفاتی، بلکه عملیاتی با صنعتگران برگزار کنیم. ما در استان قم برای این امر میزبانی را به گردن می‌گیریم و به این امر نیز افتخار می‌کنیم، اگر این جلسه‌ها در هر استانی باشد، پذیرا هستیم. ما قصد داریم صنعت کفش را ارتقا بدهیم و ایران را به تولید ۸۰۰ میلیون کفش برسانیم.
سخن پایانی
رئیس انجمن کفش ماشینی استان قم در پایان تاکید کرد: صنعت کفش ایران، نیاز به لیدر و رهبر دارد. باید از رهبران و مربی‌های خارجی استفاده کنیم. کالای ایرانی نباید به خودروی ایرانی تبدیل شود. نکته ظریفی در سخنان مقام معظم رهبری در روز کارگر مشهود بود، ایشان به واردات اشاره کرده و گفتند، تولید تنها خودرو نیست، بلکه در کشور کفش و پوشاک نیز وجود دارد. شعبان‌زاده افزود: در سازمان‌های کوچک، نخستین صنعت اشتغالزا کفش و دوم پوشاک است. باید کفش را دست کم نگیریم، کفش واقعا قلب دوم است. صنعتگران کفش کشور هر یک برای خود صاحب برند و اعتبار شده‌اند، از این‌رو اگر به هر برند خارجی پیشنهاد بدهند، آنها آماده سرمایه‌گذاری در ایران هستند. باید با برندهای مطرح دنیا جذب سرمایه‌گذار کنیم و این دغدغه ماست.
