هر کدام از ما چه قدر با مشکلات، عملکرد و ظرفیت‌های کفاشان و سراجان تهران آشناییم؟ آیا همین قدر هم با کفاشان و سراجان آبدانان، قصر شیرین و ساری آشنا هستیم؟
این مقاله آماده شده است تا درباره سواد ارتباط با رسانه مدیران و هیات مدیره اتحادیههای حوزه کفش، کیف و صنایع وابسته سراسر کشور تامل کنیم. پس بیایید در ابتدا نگاهی به تفاوت معروفیت، نفوذ و قدرت اتحادیههای صنف کفاشان، سراجان و فروشندگان مواد اولیه محصولات چرمی در کل کشور بیاندازیم.
قدرت بیشتر در دست کدام اتحادیهها است؟ اتحادیههای تهران؟ اگر خوب بنگریم، این میزان قدرت، تاثیرگذاری و معروفیت حتی در اتحادیههای تهران نیز متفاوت است. پس باید به دنبال گزینه‌های بهتری نسبت به شهر و موقعیت جغرافیایی بگردیم. یکی از معیارهای قدرت، ارتباط موثر با رسانه است. به این معنا که اتحادیه‌هایی که ارتباط بهتری با رسانه‌ها دارند، احتمالا قدرت چانه زنی بیشتری در محافل دولتی و مجلس دارند.
هر اتحادیه‌ای که ارتباط بهتری با رسانه‌ها دارد، بیشتر در نشست‌های کشوری دعوت می‌شود و به عکس، هر اتحادیه‌ای که بیشتر در نشست‌های کشوری دعوت می‌شود، فرصت دوباره‌ای دارد برای این که حرف و سخنش در رسانه‌ها مطرح شود. در نهایت دغدغه‌های اتحادیههای معروف، به عنوان دغدغه تمام اتحادیههای همگن در سراسر کشور مطرح می‌شود. این در حالی است که شاید دغدغه‌های اتحادیه کفاشان زاهدان با دغدغه‌های اتحادیه کفاشان هیدج، تبریز، مشهد و تهران متفاوت باشد!
مهارت ارتباط هیات مدیره اتحادیهها با رسانه‌ها چه قدر است؟ آیا این مهارت‌ها با انتخابات‌های اخیر کمتر شده است؟
انتخابات گسترده اتحادیههای صنفی طی ماه‌‌های گذشته در سراسر ایران برگزار شد و به واسطه اعمال قانون سقف دو دوره متوالی و چهار دوره متناوب برای خدمت در هیات مدیره اتحادیهها، برخی از مدیران باتجربه اتحادیهها از صندلی خود برخواسته و افراد جدیدی میدان داری اقتصاد خرد ایران را تقبل کرده‌اند.
گذشته از نوع ارتباط مدیران پیشین با اصحاب رسانه و نقاط ضعف و قدرت ایشان، شواهد عینی نشان می‌دهد که افراد جدید گاها در مصاحبه‌‌های خود با رسانه‌ها دچار استرس و اضطراب بالا شده و گاها حتی دچار لرزش دست و صدا می‌شوند. برخی دیگر نیز از اصحاب رسانه فاصله گرفته و به بیان دیگر از ایشان فرار می‌کنند. حال اینکه چه باید کرد؟
به گزارش اخبار صنعت چرم و کفش، اقتصاد ایران بیش از آنکه بر توان بخش خصوصی تکیه کند، بر پاشنه قدرت دولت و حکومت می‌چرخد و آنچه بخش خصوصی از آن برد می‌کند، تنها، نتیجه همراهی و اطاعتگوییهایی است که نسبت به عناصر قدرت داشته است. این در حالی است که بخش خصوصی به راحتی می‌تواند قاطعیت قدرت ایران را به دست گیرد.
در این بین، رسانه نه تنها به عنوان عنصری از قدرت، بلکه به عنوان ابزاری قدرت بخش، تعارفی با دولت و بخش خصوصی ندارد و معمولا نگاههای موافق و مخالف یک طرح یا پروژه را کنار هم قرار می‌دهد؛ به نحوی که پیروزی در مباحث نظری با کسی است که گفتمان قوی‌تری با رسانه داشته باشد. این پیروزی در نهایت به جلوگیری از کاهش سود، جذب سرمایه بیشتر، افزایش قدرت تصمیم‌گیری و لابی گری، و به دست گرفتن عوامل اجرایی منجر می‌شود.
چرا شکست در برابر رسانه؟
بخش خصوصی چنانچه سواد برقراری ارتباط موثر با رسانه و نیز سواد استفاده از قدرت رسانه را نداشته باشند، محکوم به شکست و تضعیف مداوم خواهند بود.
یکی از گروههای بخش خصوصی که معمولا در برابر رسانه شکست می‌خورند، تشکل‌های صنفی از جمله اتحادیههای کفش و سراجان هستند. آنها معمولا برای مصاحبه و ارتباط با رسانه هیچ‌گونه آموزشی دریافت نمی‌کنند. لذا کارگروه آموزش اخبار صنعت چرم و کفش در این آموزش، کمک می‌کند تا مدیران و اعضای هیات مدیره اتحادیههای کفش و سراجان برای مواجهه و ارتباط موثر با رسانه‌ها آماده باشند.
آنچه مدیر و هیات مدیره اتحادیهها باید بدانند:
اگر شما هم از آن دست افرادی هستید که می‌خواهید ارتباط موثر‌تری با رسانه داشته باشید، لازم است تا آموزش ببینید و هرچه تجربه بیشتری داشته باشید، باز آموزی کمک بیشتری به شما خواهد کرد.
به طور کلی، مدیران اتحادیههای کفش و سراجان و نیز هیات مدیره ایشان گاها با اصحاب رسانه مواجه می‌شوند. این مواجهه می‌تواند «به صورت کاملا اتفاقی و در حین یک نشست یا همایش تخصصی مثلا با اتاق اصناف شهرستان باشد»، «به دعوت اصحاب رسانه به یک مصاحبه یا حضور در برنامه تلویزیونی باشد» و در حالت سوم می‌تواند «به دعوت خود مدیر اتحادیه از رسانه برای انجام مصاحبه اختصاصی یا نشست خبری» باشد.
در هر حالتی که مدیران اتحادیهها و هیات مدیره‌ها با اصحاب رسانه مواجه شوند باید از نظر «رعایت زبان بدن»، «رفتار حرفهای» و نیز «سخنرانی و ارائه اطلاعات» آماده باشند. در ادامه به 4 نکته از «سلسله نکته‌های آمادگی تشکل‌های صنفی در برابر رسانه» اشاره خواهیم کرد و باقی این موارد را در کلاس‌های آموزشی مطرح خواهیم کرد.
1- انتخاب مدیر روابط عمومی: پیشنهاد اول این است که مدیران اتحادیهها حتما مدیر روابط عمومی استخدام کنید. مدیر روابط عمومی الزاما باید فارغ‌‌التحصیل رشته روابط عمومی یا علوم ارتباطات اجتماعی باشد و ارتباط خوبی با رسانه‌ها داشته باشد. او باید مدیریت بحران بداند و در برقراری ارتباط با افراد مختلف، خوشنام باشد.
انتخاب مدیر روابط عمومی از میان فامیل، دوستان و آشنایان اشتباه بزرگی است. شما با این اشتباه، خود را از قدرت رسانه در چانه‌زنی با دستگاه‌‌های مختلف، برند سازی اتحادیه و برند سازی شخصی محروم می‌کنید. در ادامه دغدغه‌های شما کمتر در رسانه‌ها منعکس می‌شود و از معروفیت کمتری برخوردار خواهید بود. پس یک آگهی استخدام بزنید و بهترین‌ها را برگزینید.
مدیران اتحادیهها لازم است تا مطالبه‌‌گر باشند. یعنی می‌توانند از اتاق اصناف شهرستان یا اتاق اصناف ایران بخواهند تا به آنها کمک کنند. مثلا یک فرم استخدام پیشنهادی برای انتخاب مدیر روابط عمومی در اختیارشان بگذارند. این طور می‌توان امیدوار بود، فرد بهتری انتخاب شده و در ادامه مسیر، کمک حال مدیر اتحادیه باشد.
2- برای مصاحبه آماده باشید: اگر شما پیشبینی می‌کنید که در آینده، در معرض سخنرانی یا مصاحبه قرار میگیرد، لازم است هر چه سریع‌‌تر تا مهارت‌های سخنرانی، کسب اطلاعات، مدیریت جلسه، کنترل استرس و … را بیاموزید. در غیر این صورت به درد سر می‌افتید! اگر به دردسر افتادید، نگران نباشید. حالا شما یک روابط عمومی حرفهای دارید. پس می‌توانید از او کمک بگیرید.
3- همکاری با عکاسان خبری: برای همکاری با عکاسان خبری به مقدار زیادی تمرکز نیاز دارید و احتمالا باید باهوش‌‌تر از سایرین باشید! یعنی علاوه بر این که موضوع جلسه را از دست نمی‌دهید، برای گرفتن عکس بهتر با عکاس همکاری کنید. اخبار صنعت چرم و کفش پیشنهادهایی برایتان دارد:
- لباس مناسبی را پیشبینی کنید. از رنگ جوراب تا مرتب بودن موها را چک کنید.
- میز خود را خلوت کنید.
- به طور مسلط روی صندلی بنشینید. نحوه نشستن خود و زاویه قرار گرفتن پاها، دست، گردن و شانه را چک کنید.
- زمان عکاسی، اگر لبخند زدید، این عکس تنها برای خبرهای خوب، مثل تبریک عید مناسب است و کمتر به عنوان عکس خبری استفاده می‌شود. به عبارت بهتر لبخند برای عکسهای خانوادگی کاربرد بیشتری دارد. پس در عکسهای خبری بهتر است لبخند نزنید و جدی باشید.
- اگر پشت میز خود نشسته‌‌اید و می‌خواید قلم و کاغذ به دست بگیرید، بدانید که این عکس تنها برای زمانی استفاده می‌شود که شما حکمی را صادر کرده یا بخشنامه‌‌ای را ابلاغ کرده‌‌اید. در این حالت به دوربین نگاه نکنید و سر بالا و نگاهتان به کاغذ باشد. در این فیگور افراط نکنید. لازم نیست همیشه در عکس‌ها، کاغذ و قلم به دست داشته باشید.
- در زمان عکاسی از جلسه، موبایل خود را از روی میز بردارید و از آن استفاده نکنید. میوه، چای و … را قبل یا بعد از عکاسی میل کنید!
- به اشاره‌های عکاس توجه کنید. او به شما خواهد گفت که سر خود را کدام طرف بچرخانید و یا چطور بنشینید.
- اگر عکاس قصد دارد حین سخنرانی از شما عکس بگیرید، در صورت امکان مکث‌های لحظه‌ای و بسیار کوتاه (به نحوی که به سخنرانی آسیب نزند) داشته باشید تا عکاس بتواند حالت مناسب لب را برای عکاسی پیدا کند.
- اگر قصد دارید از تکان دادن دست‌ها حین سخنرانی استفاده کنید، سرعت حرکت دست را کاهش دهید تا عکاس بتوانید عکس مناسبی از شما بگیرید.
- اگر عکسهای تکراری دارید یا عکسهای قبلی شما مناسب نیستند، دعوت از یک عکاس و عکاسی با لوگوی اتحادیه، در حالی که پشت میز شخصی خود نشسته‌‌اید را در اولویت قرار دهید.
- بهترین عکسهای خود را به صورت فایل در گوشی تلفن همراه خود ذخیره کنید و به دبیر اجرایی و روابط عمومی خود نیز یک نسخه JPGبا کیفیت بالا از آن عکس را بدهید. زمانی که خبرنگاران رسانه از شما عکس مناسب می‌خواهند، این عکس‌ها را به صورت فایل برای آنها ارسال کنید تا کیفیت آن پایین نیاید.
4- نحوه ارتباط با اصحاب رسانه: می‌دانیم که برای حضور در هر جمعی و یا ارتباط با هر گروهی، لازم به آمادگی است. مثلا نوع آمادگی شما برای ارتباط با اعضای فامیل و خویشاوندان، همسایگان، مدیران سایر اتحادیهها، نمایندگان مجلس و … متفاوت است. این قاعده مخصوص گروه خبرنگاران نیز می‌شود و شما باید برای ارتباط با اصحاب رسانه و خبرنگاران نیز آمادگی داشته باشید. خبرنگاران علاوه بر این که افراد قدرتمندی هستند، می‌توانند در برخی از موارد قدرت شما را در رایزنی با گروههای بالادستی چند برابر کنند. اما لازم است تا نکاتی را در ارتباط با ایشان رعایت کنید. در ادامه به این نکات اشاره می‌کنیم:
جالب است بدانید خبرنگاران به واسطه روحیه مبارزه طلبی که دارند، اطاعت‌پذیر نیستند. اما معمولا می توان از آنها خواست که به عنوان یک مشاور و همراه در کنار شما باشند. بنابریان نمی‌توان درباره سوژه و تیتر، عکسی که انتخاب می‌شود و چک کردن خبر پیش از انتشار از آنها انتظار اطاعت داشت. اما می‌توان به ایشان پیشنهاداتی داد تا با توجه به تخصص خود، تصمیم‌گیری کنند.
هرگز خبرنگاران را منتظر نگذارید! به یاد داشته باشید زمان آنها، متعلق به خودشان نیست و شغل پر استرسی دارند.
در خصوص سوژه‌های جنجالی، کوتاه صحبت کنید. در ذهن مطالب را به دو دسته محرمانه و غیر محرمانه تقسیم کنید و از گفتن محرمانه‌ها به خبرنگار بپرهیزید.
همیشه از میان خبرنگاران چند نفر معتمد برای روز مبادا نگه دارید!
گفتن آمارهای حدسی و تخمینی از اشکالات عمده مدیران و روسای تشکل‌های صنفی است. از گفتن آمارهای حدسی و تخمینی جدا بپرهیزید؛ بهتر است آمار رسمی داشته باشید. برای این کار می‌توانید یک پژوهشگر اقتصادی برای اتحادیه خود استخدام کنید. طبیعی است که این پژوهشگر لازم است دکتری اقتصاد داشته باشد.
هر روز، زمانی را برای به‌روز‌رسانی اطلاعات خود اختصاص دهید تا در مصاحبه‌ها جملات تکراری استفاده نکنید. همه می‌دانند که اصناف بازوان ستبر انقلابند و همه می‌دانند که گرانی با گران فروشی تفاوت دارد. جملات جدیدتری برای صحبت کردن پیدا کنید. جملات تکراری خبرنگاران را از شما دور می‌کند.
در صورت عدم آمادگی برای مصاحبه، یک لبخند محترمانه و گفتن این که «فرصتی برای جمع‌بندی مطالب می‌خواهم» گاها کافی است. بهتر است زمان مناسبی را برای مصاحبه به خبرنگار پیشنهاد دهید.
اگر خبرنگاری را نمی‌شناسید از او بخواهید ابتدا با روابط عمومی سازمان هماهنگ کند.
اگر با خبرنگاری دچار مشکل شدید از تقابل مستقیم با او جدا اجتناب کنید. بعضا دیده شده بلند گوی خبرنگار را پرت می‌کنند و یا فریاد می‌کشند! مانع از مداخله حراست در هرگونه امور خبرنگاران شده و از روابط‌عمومی کمک بگیرید. یک روابط عمومی حرفهای می‌داند چطور مشکل را رفع کند. هرگونه رفتار خشونت آمیز ممکن است برای خانواده بزرگ اصناف، گران تمام شود.
آنچه خواندید بخشی از محتوای آماده شده برای مدیران و هیات مدیره اتحادیههای کفش و سراجان است که کمک می‌کند تا نفوذ بهتری در رسانه داشته باشیم. در ادامه، مجموعه کارهایی نیز وجود دارد که کارکنان اتحادیهها و روابط عمومی‌ها باید رعایت کنند. آموزش کارکنان، به مدیران اتحادیهها کمک می‌کند تا برد راحت‌‌تری از ارتباط با رسانه‌ها داشته باشند. در مجله ماه بعد به این نکات نیز اشاره می‌کنیم.
برای آموزش‌‌های بیشتر به صورت آنلاین و حضوری با ما در تماس باشید: 09912392818
مژده پورزکی – مسئول کارگروه آموزش اخبار صنعت چرم و کفش
