استان آذربایجان‌شرقی، یکی از قطب‌های تولید کفش در کشور به‌شمار می‌رود. کفش و چرم تبریز از پیشینیه‌ای غنی و آوازه‌ای طولانی برخوردار است، با توجه به چنین پیشینه‌ای، «مدرسه عالی مهارتی چرم و کفش تبریز» در این استان راه‌اندازی شده است تا به تربیت نیروی ماهر در این صنعت بپردازد.
در این میان دانشگاه آزاد اسلامی تبریز پس از مدت‌ها تحقیق و بررسی بر آن شد تا با اخذ مجوز راه‌اندازی مدرسه عالی مهارتی چرم و کفش از سازمان مرکزی دانشگاه آزاد اسلامی به شعار پیوند دانشگاه و صنعت جامعه عمل بپوشاند تا در کنار فعالان اقتصادی در عرصه تولید قرار گیرد و با آموزش مهارت‌های عملی و نوین مورد نیاز صنعت چرم و کفش، نسبت به تربیت نیروی کار ماهر اقدام کند.
چرا مدرسه عالی مهارتی کفش و چرم تبریز شکل گرفته است؟
درباره راه‌اندازی این مدرسه عالی مهارتی، مجله اخبار صنعت چرم و کفش با اصغر فیضی‌پور رئیس مدرسه عالی مهارتی کفش و چرم تبریز به گفت‌وگو نشسته است. فیضی‌پور درباره این مدرسه عنوان کرد: دانشگاه آزاد اسلامی در راستای حل مسئله محور، چندی است که اقدام به راه‌اندازی مدرسه عالی مهارتی در سطح کشور کرده است که به فراخور نیازهای هر استان، رشته‌های این مدارس را تعیین می‌کنند تا این مدارس به صورت حرفه‌ای و تخصصی در این رشته مورد نظر مشغول به فعالیت شوند. فیضی‌پور در ادامه خاطرنشان کرد: با توجه به این موضوع که استان آذربایجان‌شرقی قطب صنعت چرم و کفش در کشور به‌شمار می‌رود، از این‌رو این ماموریت را دانشگاه آزاد اسلامی تبریز به استان آذربایجان‌شرقی، موکول کرده است.
آغاز به کار مدرسه
وی با اشاره به آغاز دوره‌های این مدرسه عالی عنوان کرد: از تاریخ اول مرداد ۱۴۰۰ ما به صورت رسمی دوره‌های خود را آغاز کردیم و تا هم‌اکنون ۹ دوره به صورت زنده در حال برگزاری است و در همین دوره‌ها حدود ۱۵۰ نفر مهارت‌آموز در حوزه چرم و مشتقات چرمی، یعنی کیف، کفش و اکسسوری‌های چرمی در حال مهارت‌آموزی هستند.
اهداف مدرسه عالی و مهارتی
رئیس مدرسه عالی مهارتی کفش و چرم تبریز در پاسخ به این پرسش که اهداف این مدرسه در چه راستایی است، بیان کرد: اهداف این مدرسه در حوزه کلی، حل مسئله‌محور است، به عبارت دیگر مدارس مهارتی ماموریت دارند تا مسائل را در سطح جامعه در حوزه مهارت‌ها حل کنند. هدف اصلی ما نیز در این مدرسه، تربیت نیروی کار ماهر در حوزه چرم و کفش است.
فیضی‌پور همچنین در پاسخ به این پرسش که چرا نام این محل آموزشی را به‌صورت مشخص مدرسه نهاده‌اند، گفت: روش‌های به کار گرفته شده در این مرکز، مشتق از روش‌های دانشگاهی است و نظام آموزشی این موضوع را در دل خودش دیده است. البته پشت‌بند این مدرسه کلمات «عالی مهارتی» قرار گرفته است، به عبارتی این مدارس، ماموریت تربیت نیروی کار ماهر در صنعت را بر‌عهده دارد. شیوه اجرایی کار ما شبیه به سازمان فنی و حرفه‌ای است که این سازمان ماموریت برگزاری دوره‌های کوتاه‌مدت را دارد و به افرادی که این مهارت را بگذرانند، مدارک مهارتی می‌دهد، ما نیز چنین ماموریتی داریم.
دوره‌های مدرسه عالی مهارتی
وی در ادامه درباره دوره‌های این مدرسه عالی مهارتی عنوان کرد: ما دوره‌های کوتاه‌مدت سه تا چهار ماهه تعریف می‌کنیم و مهارت‌آموزها به‌صورت عملی و مهارتی و با حداقل زمان و هزینه این دوره‌ها را سپری می‌کنند و به عنوان نیروی کار ماهر، ما نیز از آنها آزمون به عمل می‌آوریم که در انتهای دوره گواهی مهارتی برای آنها صادر می‌شود. رئیس مدرسه عالی مهارتی کفش و چرم تبریز ادامه داد: با توجه به تفاهم‌نامه‌ای که با سازمان فنی و حرفه‌ای داریم، با همکاری این سازمان و ثبت‌نام در سازمان فنی و حرفه‌ای، برای این دوره‌های ما نیز مدرک بین‌المللی سازمان فنی و حرفه‌ای صادر می‌شود.
چرا مدرسه عالی مهارتی هزینه دریافت می‌کند؟
فیضی‌پور در پاسخ به این پرسش که سازمان فنی و حرفه‌ای هزینه‌ای دریافت نمی‌کند، اما چرا این مدارس مهارتی هزینه دریافت می‌کنند، گفت: هر دوره‌ای که در سازمان فنی و حرفه‌ای ثبت‌نام کنید، بدون شک آنها نیز برخی هزینه‌ها را برای خودشان متصور هستند و دریافت می‌کنند، اما این هزینه‌ها به نسبت هزینه‌های ما پایین‌تر است؛ از آنجا که سازمان فنی و حرفه‌ای بودجه آن را از طریق دولت تامین می‌کند، هزینه‌های کمتری را دریافت می‌کنند، اما مدارس ما به‌صورت کاملا خودگردان است، با این وجود هزینه‌های ما نسبت به مجموعه‌های خصوصی که با مجوز سازمان فنی و حرفه‌ای در سطح شهرها فعالیت می‌کنند، بسیار پایین‌تر است، به‌گونه‌ای که به جرات می‌توان گفت شامل یک سوم تا یک چهارم آن هزینه‌ها می‌شود. منتهی مزیتی که مجموعه ما دارد، تنها مجموعه مهارتی است و سازمان فنی و حرفه‌ای با توجه به تفاهم‌نامه‌ای که دارد، در حوزه چرم و کفش وارد نشده است، حتی این موضوع را به مدرسه عالی مهارتی چرم و کفش تبریز موکول کرده‌اند.
وی در پاسخ به این پرسش که چرا دانشگاه آزاد چنین کاری را تقبل کرده است، گفت: این سیاست کلی نظام است و دانشگاه با توجه به اینکه در بسیاری از مسائل کشور گام‌های مثبتی برداشته و موضوع مهارت‌آموزی نیز جزو یکی از ضروریات کشور به‌شمار می‌رود، از این رو دانشگاه آزاد با برنامه‌ریزی انجام‌شده و به‌صورت داوطلبانه و مشتاقانه در این راستا گام برداشته است، تا باری را از دوش کشور بردارد.
نقش تشکل‌ها و اتحادیه‌ها در همکاری با مدرسه عالی مهارتی
رئیس مدرسه عالی مهارتی کفش و چرم تبریز همچنین در پاسخ به این پرسش که انجمن‌ها و تشکل‌های مرتبط در راستای این مدرسه به شما کمکی کرده‌اند، گفت: ما همچنان با تشکل‌ها و اتحادیه‌های مختلف، جلسه‌های متعددی را برگزار کرده‌ایم و اتحادیه کفاشان تبریز، انجمن کفاشان، اتحادیه چرم تبریز و حتی شهرک‌های صنعتی به‌صورت جدی در کنار ما هستند. ما نیز ارتباط مکرر با آنها داشته‌ایم و آنها نیز همراهی خوبی به‌ویژه در زمینه معرفی مدرسه با ما داشته‌اند.
فیضی‌پور در ادامه خاطرنشان کرد: صاحبان صنعتی که در سطح استان برندهای خوبی به‌شمار می‌روند، جزو هیات امنای مدرسه عالی مهارتی هستند و تمامی آنها از سوی رئیس هیات امنا و رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان حکم دریافت کرده‌اند که حدود ۴۰ مجموعه از اهالی صنعت و این تشکل‌ها، عضو هیات امنای مدرسه عالی مهارتی چرم و کفش تبریز محسوب می‌شوند.
بهترین استادان در خدمت مدرسه عالی مهارتی
وی همچنین در پاسخ به این پرسش که استادهای این مدرسه چگونه دعوت به تدریس می‌شوند، عنوان کرد: ما سعی کرده‌ایم استادانی انتخاب می‌کنیم که جزو بهترین‌های ایران باشند، در این راستا البته تلاش ما بر این بوده که از ظرفیت‌های بومی استفاده کنیم و با توجه به این موضوع که استان آذربایجان‌شرقی سابقه طولانی در تولید چرم و کفش دارد، ظرفیت‌های بسیاری خوبی نیز در دل خود پرورش داده است؛ همچنین به‌دلیل مدیریت هزینه‌ها و برای کاهش قیمت تمام‌شده دوره‌ها، استادان این مدرسه را از داخل استان انتخاب کرده‌ایم تا مهارت‌آموزان بتواند با قیمت‌های مناسب این دوره‌ها را سپری کند.
فیضی‌پور ادامه داد: برخی از این استادان به‌صورت حضوری و با هزینه‌های شخصی خود در خارج از کشور آموزش دیده‌اند، برای نمونه ممکن است به کشور ایتالیا رفته باشند و مدارک لازم را در اختیار دارند. برای نمونه یکی از استادان ما (مسلم همتی) در حوزه مدل‌سازی دستی در کشور ایتالیا به صورت حضوری دوره دیده است. یا یکی از استادان ما (سرکار خانم رومینا پارس‌نیا، مدرس طراحی کیف و کفش) به صورت مستقیم از دانشگاه مارمالا و دانشگاه آیدین استانبول فارغ‌التحصیل شده است. یا استاد کریم غفاری خود صاحب برند است که در حوزه کیف و اکسسوری‌های چرمی فعالیت دارد که خود وی، دوره‌های متعدد در کشور ترکیه گذارنده است. تمام این اساتید در تبریز هستند.
فیضی‌پور در ادامه عنوان کرد: در حوزه کفش نیز اساتید برتری در این زمینه آموزش می‌دهند، آقای همتی مدل‌ساز دستی کفش است. یا حمیدرضا نورحان در زمینه کفش دوره‌هایشان در حال برگزاری است و مدل‌سازی رویه کفش را با یک نرم‌افزار تخصصی تدریس می‌کنند. سرکار خانم مریم جعفری فارغ‌التحصیل دانشگاه صنعتی هستند که وی نیز با استفاده از یک نرم‌افزار تخصصی مدل‌سازی طراحی گیره کفش را آموزش می‌دهند که هم‌اکنون دوره ایشان در حال برگزاری است.
رئیس مدرسه عالی مهارتی کفش و چرم تبریز در ادامه خاطرنشان کرد: ما به زودی دو دوره متوالی برای رشته پستاسازی برگزار خواهیم کرد. زیرساخت‌های این دوره را آماده کرده‌ایم و با توجه به اینکه نیاز به نیروی کار پستاساز وجود دارد، دو دوره متوالی را برگزار می‌کنیم تا بتوانیم نیاز بازار کار را پاسخگو باشیم.
تربیت نیروی انسانی ماهر
فیضی‌پور در ادامه از اهالی صنعت دعوت به عمل آورد و تصریح کرد: بسیاری از کارگاه‌ها و تولیدکنندگان، برای جذب نیرو با مشکل روبه‌رو هستند و به‌صورت متعدد آگهی استخدام می‌دهند، اما موفق به جذب نیروی ماهر و دلخواه خود نمی‌شوند. برنامه‌ریزی ما بدین‌گونه است که اگر هر واحد تولیدی به ما مراجعه کند، با کمترین هزینه افراد را جذب می‌کنیم و به صورت پایه‌ای، زیر نظر واحد تولیدی، آموزش‌های لازم را به آنها می‌دهیم و حتی علاوه بر اینکه آموزش‌های مهارتی را در مدرسه می‌گذارنند، می‌توانند هفته‌ای سه روز نیز در واحد تولیدی حضور داشته باشند و در آنجا به صورت عملی با واحد خود آشنا شوند و پس از اتمام دوره، این افراد تبدیل به نیروی کار ماهر شده و سپس به واحد تولیدی ملحق می‌شوند.
وی همچنین با اشاره به افراد مهارت‌آموز عنوان کرد: از این تعداد ۱۵۰ نفر مهارت‌آموز، ۴۵ نفر فارغ‌التحصیل شده‌اند که براساس آمار ۷۰ درصد آنها از خود اهالی صنعت بوده‌اند که هم‌اکنون صاحب کارگاه و برند هستند و برای تربیت نیروی کار خود در اینجا دوره‌های مقدماتی و پیشرفته را می‌گذارنند و ۳۰ درصد باقیمانده از علاقمند و دانشجویان و افراد غیراهالی صنعت هستند که تمایل دارند به این صنعت ملحق شوند یا می‌خواهند برای خود کارآفرینی کنند.
قیمت دوره‌های مدرسه عالی مهارتی
رئیس مدرسه عالی مهارتی کفش و چرم تبریز همچنین درباره قیمت‌های این دوره‌ها در این مدرسه عنوان کرد: دوره‌هایی که در تهران برگزار می‌شود بین ۴.۵ تا ۵ میلیون تمام می‌شود، در حالی که در اینجا براساس سیاست دانشگاه درباره این مدارس مهارتی، تاکیدی بر درآمدزایی وجود ندارد و تنها به این دلیل که این مدارس خودگردان است و هزینه‌هایی دارند، از مهارت‌آموزان هزینه‌هایی دریافت می‌شود که بسیار در سطح پایین است. هزینه هر یک از دوره‌های این مدرسه زیر یک میلیون تومان است.
فیضی‌پور در ادامه خاطرنشان کرد: دوره‌های ما بعدازظهرها برگزار می‌شود تا افراد با هر شرایطی، امکان حضور در این دوره‌ها را داشته باشند. هر هفته یک جلسه برگزار می‌شود و به فراخور تعداد جلسات، جلسه آموزشی دو ساعته خواهد بود، منتهی یک جلسه دو ساعته که به‌صورت حضوری و عملیاتی انجام می‌شود. همچنین با استاد مربوطه یک گروه واتساپی در فضای مجازی ایجاد شده که مهارت‌آموزان در طول هفته با استاد خود در ارتباط و تعامل باشند تا استاد درباره کار آنها نظر بدهد.
وی در پایان خاطرنشان کرد: ما به مجله اخبار صنعت چرم و کفش افتخار می‌کنیم و به جرات می‌توان اذعان کرد که بزرگترین مجله صنعت چرم و کفش در کشور است.
