پلییورتان چیست؟
به گزارش اخبار صنعت چرم و کفش، پلییورتان که سال ۱۹۳۰ اختراع شد، نتیجه نبوغ پروفسور اتو وایر بود که به عنوان پدر صنعت پلییورتان شناخته میشود. منشا پلییورتان به آغاز جنگ جهانی دوم باز میگردد، وقتی برای نخستین بار به عنوان جایگزین لاستیک شناخته شد.
در طول جنگ جهانی دوم از پوششهای پلییورتان برای ساخت لباسهای مقاوم در برابر گاز خردل و رنگآمیزی هواپیماها با براقیت بالا و پوششهای مقاوم در برابر خوردگی و مواد شیمیایی استفاده میشد. با پایان جنگ پوششهای پلییورتان در مقیاس صنعتی تولید و استفاده شدند و میتوانستند برای کاربردهای خاص به صورت سفارشی تهیه شوند. تا اواسط دهه ۵۰ پلییورتانها در پوششها، چسبها، الاستومرها و فومهای سخت استفاده میشدند.
اواخر دهه ۵۰ بود که فومهای انعطافپذیر به صورت تجاری در دسترس همه قرار گرفتند. با توسعه پلییورتانهای ارزانقیمت، فومهای انعطافپذیر به سرعت جای خودشان را در صنعت مبلمان و صنعت خودرو باز کردند. پلییورتانها دستهای از مواد هستند که از طریق واکنش یک پلیال با دیایزوسیانات یا ایزوسیانات پلیمری در حضور کاتالیزورها و مواد افزودنی مناسب تولید میشوند. استفاده از مواد مختلف دیایزوسیانات و طیف وسیعی از پلیال برای تولید پلییورتان باعث میشود که بتوانیم طيف گستردهای از مواد را تولید کنیم تا نیازهای مربوط به کاربردهای خاص برآورده شود.
ایزوساناتها ترکیبات بسیار ضروری برای تهیه پلییورتان هستند. آنها را میتوان به گروههای دیفانکشنال، هتروفانکشنال، آروماتیک و آلوفاتیک تقسیمبندی کرد. بین همه گزینههای موجود برای تولید پلییورتان، متینلدیفینل دیایزوسیانات یا همان امدیآی و تولوئندیایزوسانات یا تیدیآی خیلی متداول هستند. بهطور کلی امدیآی و تیدیآی در مقایسه با سایر ایزوسیاناتها واکنشپذیرترند. کولیول یک ترکیب عالی شامل چندین گروه از هیدرواکسیلهاست که به دو دسته پلیاسترپلیال و پلیاترپلیال تقسیمبندی میشوند. همچنین پلیالها ممکن است براساس کاربرد نهاییشان طبقهبندی شوند. از مزایای پلیاترپلیال میشود به این موارد اشاره کرد، پایداری هیدرولتیکی، مقاومت عالی در برابر اسیدها و بازهای ضعیف و مقرون به صرفه بودن.
بسته به درصد پلیاترپلیال و ایزوسانات ترکیبات مختلفی ایجاد میشود که هر کدام در صنایع مختلفی کاربرد دارند. فوم نرم در صنایع مبلمان، فوم سخت در صنایع برودتی و عایقی و الاستومر در تولید کفش استفاده میشوند.پلیاسترپلیالها دستهای از پلیالها هستند. پلیاسترپلیالهامعمولا با استفاده از ترکیب دیاسیدها و الکلهای چند عاملی تهیه میشوند. واکنش کلی تشکیل پلیاسترپلیالها به این شکل است؛ پلیاسترها با توجه به کاربردهای متنوعی که دارند معمولا در دو گروه آروماتیک و آلوفاتیک تولید میشوند. از مزایای پلیاسترپلیال میشود به این موارد اشاره کرد؛ مقاومت مکانیکی و کششی بالا، مقاومت در برابر پارگی و سایش، انعطافپذیری، مقاومت بیشتر در برابر اشعه فرابنفش نسبت به پلیاترپلیال، مقاوم در برابر روغن، گریس و حلالهای غیرقطبی و اکسیداسیون.
پلیاسترپلیالها کاربردهای متنوعی دارند، از جمله تولید فومهای سرد، تولید فومهای انعطافپذیر، پوششهای سطحی و سیستمهای کفش میکروسلولی، پوششهای صنعتی و تولید پوششهای پلییورتان مقاوم در برابر رطوبت. پلییورتان در صنایع گسترده و متنوعی کاربرد دارد.
گروه صنعتی مکرر