صنعت چرم در سال جاری همراه با فراز و نشیب بازار، روزهای پایانی خود را سپری می‌کند و امید دارد که سال آینده را با توان بیشتر آغاز کند.
علی حسن‌زاده، رئیس هیات مدیره انجمن صنایع چرم ایران و پیشکوت حوزه چرم در گفت‌وگو با مجله اخبار صنعت چرم و کفش عنوان کرد: در شرایط کنونی و با توجه به وضعیت بازار ممکن است که بیشتر کارخانه‌های چرم تولید داشته باشند، اما این واحدها با تمام ظرفیت خود مشغول به کار نیستند. افت ارزش پول ملی در ایران سبب شد که سرمایه در گردش روند صعودی به خود بگیرد. از این‌رو تورم گریبان‌گیر صنعت چرم نیز شده است.
حسن‌زاده در پاسخ به این پرسش که آیا در چنین شرایطی صادرات نمی‌تواند به کمک تولید چرم بیاید، عنوان کرد: صادرات به صورت محدود انجام می‌گیرد. البته من به صورت کلی معتقد به صادرات محصول نهایی هستم برای نمونه یک جفت کفش دو فوت چرم مورد نیاز دارد و قیمت چرم در دنیا پایی دو و نیم تا سه دلار است، بنابراین یک جفت کفش پنج تا شش دلار چرم‌بری دارد، این در حالی است که یک جفت کفش چرمی در بازارهای دنیا به قیمت ۲۰ دلار به فروش می‌رسد. از همین‌رو برای صادرات باید روی محصول نهایی تمرکز داشته باشیم.
وی همچنین در پاسخ به این پرسش که انجمن چرم تا چه اندازه روی برنامه صادرات محصول نهایی تمرکز دارد، عنوان کرد: انجمن برنامه‌هایی را برای صادرات محصول دنبال می‌کند. البته موضوع صادرات در شرح وظایف تعاونی چرم آمده است.
صادرات چرم
رئیس هیات مدیره انجمن صنایع چرم ایران در ادامه توضیح داد: امروزه در دنیا صادرات به صورت فردگرا چندان جایگاهی ندارد، بلکه باید به صورت تیمی انجام بگیرد و در این زمینه باید کارهای بسیاری انجام داد، چراکه کار تیمی در ایران بسیار ضعیف است، البته ما در تعاونی در این راستا گام‌هایی برداشته‌ایم که امیدواریم آن را به سر منزل مقصود برسانیم.
حسن‌زاده در پاسخ به این پرسش که آیا چرم گاوی تامین کننده نیاز داخل است، گفت: اصولاً چرم گاوی در کشور ما کمتر است، چراکه میزان مصرف گوشت گوسفند بیشتر از گاو است. بنابراین در تامین پوست گاوی با مشکل روبرو هستیم و در این راستا باید اقدام به واردات کنیم. از این‌رو واردات پوست گاوی باید بسیار تسهیل شود، زیرا در صورت نیاز بازار باید اقدام به واردات کنیم، این در حالی است که پوست خام کشور همسایه ما عراق را کشور ترکیه به راحتی تامین می‌کند. از آنجا که ما واردات پوست را تسهیل نکرده‌ایم در این زمینه از ترکیه عقب افتاده‌ایم در این راستا باید دولتمردان و سیستم به ما کمک کنند. کشورهایی مانند عراق و افغانستان برای واردات پوسته خام بسیار مناسب هستند. وی در ادامه یادآور شد: در کشور ما سالانه ۷۰ میلیون فوت چرم تولید می‌شود و مصرف کیف، کفش و کمربند ما با پوست گاوی است و چرم گوسفندی بیشتر در البسه مورد استفاده قرار می‌گیرد. بنابراین اگر بخواهیم وارد حیطه صادرات محصول شویم باید محاسبه کنیم که به چه میزان پوست خام نیاز داریم، البته با استحصال پوست گاوی تامین نیاز داخل نمی‌کنیم و بدون شک برای صادرات محصول باید واردات پوست خام داشته باشیم. ابتدا واردات چرم خام را تسهیل کنیم تا صنعت چرم ما را تامین کند.
رئیس هیات مدیره انجمن صنایع چرم ایران در پاسخ به این پرسش که تولیدکنندگان چرم البسه سر و سامان نیافتنه‌اند، گفت: در دولت نهم به ۷۰ قلم کالای مواد اولیه از جمله سالامبور گوسفندی عوارض گذاشته شد. البته قرار بود که این عوارض به صنعت تزریق شود. حسن‌زاده در ادامه توضیح داد: ما روزانه ۶۰ هزار راس کشتار گوسفندی داریم که سالانه ۱۵ تا ۱۷ میلیون راس گوسفند می‌شود، بر اساس این آمار روزی ۶۰ هزار پوست گوسفند استحصال می‌شود که ما برای تبدیل همین پوست به چرم تمام‌شده، باید ۳۰ کارخانه چرم را تجهیز کنیم که هر یک ۲ هزار پوست را به چرم نهایی تبدیل کنند. قرار بود این عوارض جهت این کارها به کار گرفته شود و در این راستا ما نیز برنامه‌های ارائه کرده بودیم در سال اول ۶ تا ۷ کارخانه و سال دوم نیز تعداد آن را افزایش دادیم که طی ۳ تا ۴ سال این ۳۰ کارخانه احداث می‌شدند. همین پوست را می‌توانستیم تبدیل به چرم کنیم و همین مقدار تبدیل به البسه چرمی می‌شد که حدود ۵ میلیون البسه چرمی در سال تولید می‌شد، اما این اتفاق نیفتاد. اگر این اتفاق روی می‌داد ارزش‌افزوده‌ای بالای ۲۵ برابر ایجاد کرده و برای ۲۰ هزار نفر نیز اشتغال ایجاد می‌کردیم. اگر صادرات سالامبور گوسفندی ما حدود ۳۰ تا ۳۵ میلیون دلار باشد، در صورت تبدیل شدن به ۵ میلیون البسه، قیمت آن از ۱۰۰ دلار تا ۴۰۰ الی ۵۰۰ دلار می‌رسد و ارزآوری ما به ۷۰۰ تا ۸۰۰ میلیون دلار می‌رسید. از سوی دیگر، برای همین میزان می‌توانستیم برای ۲۰ هزار نفر اشتغال‌زایی مستقیم داشته باشیم. وی در ادامه تاکید کرد: این عوارض به صنعتگران برنگشت و همین موضوع سبب شد که صنعت چرم طی ۱۴ تا ۱۵ سال گذشته به رشد مورد نظر خود نرسد و همچنان ما سالامبور صادرات می‌کنیم و در حقیقت خام‌فروشی می‌کنیم.
رئیس هیات مدیره انجمن صنایع چرم ایران در پاسخ به این پرسش که برنامه شما برای سال ۲۰۲۳ چیست، گفت: برای پوست گوسفندی و البسه برنامه نداریم، بلکه برای کیف، کفش و کمربند قصد داریم مجموعه‌ای را سازماندهی کنیم که حداقل صادرات محصول داشته باشیم.
حسن‌زاده افزود: برای تامین مواد اولیه شیمیایی صنعت چرم مشکلات بسیاری داریم. تصمیم داریم تا قبل از صادرات کیف و کفش بخشی از این مواد اولیه را تامین کنیم.
وی با اشاره به مواد اولیه شیمیایی که در صنعت چرم به کار گرفته می‌شود، عنوان کرد: در صنعت چرم حداقل ۳۵ ماده اولیه شیمیایی به کار گرفته می‌شود که در جریان افت ارزش پول ملی تهیه این مواد بسیار گران شده است، مواد شیمیایی‌ای که هر کیلوی آن بین ۷ تا ۸ هزار تومان بود، هم‌اکنون به ۷۰ تا ۸۰ هزار تومان رسیده است. سرمایه در گردش در یک دوره خاص اگر یک میلیارد تومان بود، هم‌اکنون به ۷ تا ۸ میلیارد تومان رسیده است.
ماشین‌آلات صنعت چرم فرسوده و مستهلک شده‌اند
رئیس هیات مدیره انجمن صنایع چرم ایران همچنین در پاسخ به این پرسش که ماشین‌آلات ما در چه وضعیتی قرار دارند، گفت: بیشتر ماشین‌آلات ما در صنعت چرم فرسوده و مستهلک شده‌اند. از سوی دیگر، نو کردن این ماشین‌آلات با هزینه‌های بسیار بالایی روبه‌رو شده است و همراه با توجیه اقتصادی نیست، از این‌رو کارخانه‌دار مجبور است که ماشین‌آلات کارکرده را با ۳۰ تا ۴۰ درصد قیمت وارد کند تا بتواند مشکلی از خط تولید خود را برطرف کند. البته برای واردات دستگاه‌های دست دوم عوارض دیگر معنایی نخواهد داشت. البته به‌صورت انگشت‌شمار واردات انجام شده که باید به آنها معافیت بدهند، زیرا نوعی سرمایه‌گذاری به‌شمار می‌رود.
پیش‌بینی سال آینده بازار چرم
حسن‌زاده همچنین در پاسخ به این پرسش که پیش‌بینی شما برای سال آینده صنعت چرم چیست، عنوان کرد: امیدواریم سال آینده سال بهتری برای این صنعت باشد؛ به عبارتی از یک‌سو شاهد افزایش میزان تولید باشیم؛ البته این امر مستلزم آن است که سرمایه‌گذاری اولیه انجام گیرد و سرمایه در گردش برای آن وجود داشته باشد امروز یک کارخانه برای تهیه ۲ تا ۳هزار فوت چرم در روز، حداقل نیاز به گردش مالی ۳۰۰ میلیون تومانی دارد، این در حالی است که فروش نقدی چرم در جامعه ما جا نیفتاده است. با توجه به شرایط تورم در بازار این امر ممکن نیست، چراکه نیازمند سرمایه در گردش بالایی است. در فروش مدت‌دار، تولیدکننده پس از چند ماه قادر به تامین مواد اولیه خود نخواهد بود. یکی از مشکلات کنونی ما افت ارزش پولی و تورم است که اجازه فروش مدت‌دار به تولیدکننده‌ها را نمی‌دهد.
وی همچنین در پاسخ به این پرسش که با توجه به تورم، قدرت خرید مردم در زمینه چرم را چگونه ارزیابی می‌کنید، گفت: زمانی که تورم به بالای ۴۰ تا ۵۰ درصد می‌رسد در حالی که درآمد عمومی جامعه به این میزان افزایش نیافته است، قدرت خرید مردم کاهش یافته، از این‌رو میزان مصرف نیز کاهش پیدا می‌کند. اگر پیش‌تر مردم سالی دو سه جفت کفش می‌خریدند، آیا هم‌اکنون اکثریت مردم جامعه می‌توانند سالی یک یا دو جفت کفش خریداری کنند؟
رئیس هیات مدیره انجمن صنایع چرم ایران در ادامه تاکید کرد: راهکار چنین شرایطی از دست تشکل‌ها خارج است و برای خروج از چنین بحرانی، خود سیستم باید راهکار ارائه کند، به عبارتی باید سرمنشای این مسئله را حل کنند.
حسن‌زاده در پاسخ به این پرسش که افزایش نرخ دلار فرصت را برای صادرات بیشتر می‌کند، انجمن چرم در این راستا چه اقداماتی انجام داده است، گفت: در زمینه صادرات، باید ابتدا این موضوع را بررسی کنیم که کالایی که تولید می‌کنیم چگونه به دست می‌آید، برای نمونه در زمینه کفش اگر بخواهیم صادرات خوبی داشته باشیم باید از مواد اولیه خوبی استفاده کنیم، از این‌رو باید واردات مواد اولیه داشته باشیم. خریدار خارجی نیز پول خود را با ارز می‌خواهد. در این شرایط تولیدکننده باید آنقدر سرمایه داشته باشد که خرید خود را به‌صورت نقدی انجام دهد. این امر مستلزم تعیین قیمت تمام‌شده است، اما در شرایط کنونی تعیین کردن قیمت تمام‌شده کار دشواری شده است. اگر قرار باشد مدت‌دار بفروشیم، با توجه به شرایط تورمی کنونی صرفه اقتصادی ندارد. شرایط کار سخت شده و تولیدکننده آسیب می‌بیند.
حضور در نمایشگاه‌های داخلی و خارجی
وی با اشاره به این موضوع که در نمایشگاه دوبی امسال حضور نداریم، گفت: سال گذشته یکی دو شرکت ایرانی با شرکت‌های خارجی در این نمایشگاه حضور داشتند. این که ما ایرانی‌ها با نام خارجی‌ها و همراه با آنها در نمایشگاه حضور داشته باشیم برای من قابل هضم نبود. ما باید با ملیت خود در این نمایشگاه حضور داشته باشیم و این می‌تواند ارزشمند باشد. البته سال گذشته این نمایشگاه برای اولین بار بود که در دوبی برگزار می‌شد ولی امسال برنامه‌ای برای حضور در این نمایشگاه نداریم.
رئیس هیات مدیره انجمن صنایع چرم ایران در پاسخ به این پرسش که آیا در نمایشگاه‌های داخلی حضور خواهید داشت، گفت: بیماری کرونا به پایان رسیده و ما در دوران کرونا در نمایشگاه‌ها حضور نیافتیم. سال آینده در نمایشگاه‌ها حضور خواهیم یافت.
وی در پایان خاطرنشان کرد: صنف چرم صنف پرزحمتی هستند و من برای همکاران خود آرزوی موفقیت و سلامتی دارم. امیدوارم که در بخش کاری خود به درجات عالی برسیم، هرچند این هدفی دور از دسترس نیست و اگر همه دست به دست هم بدهیم به جایگاه بهتری خواهیم رسید، زیرا می‌طلبد که جایگاهی بهتر از این نیز در این صنعت داشته باشیم.
