در دفتر هیات امنای چرمشهر تبریز بودیم که گروهی از طرف دانشگاه علوم پزشکی تبریز جهت سنجش فشار خون به چرمشهر آمدند. بسیج ملی کنترل فشار خون از 18 خرداد ماه آغاز شده و تا 15 تیرماه ادامه خواهد داشت به همین دلیل گفت و گویی با این عزیزان انجام دادیم که به اطلاع شما برسانیم تا ما هم سهمی در این طرح ملی داشته باشیم.
منوچهر اصغرزاده و فردین مصلحی دانشجویان رشته پرستای در دانشگاه علوم پزشکی هستند آنها می‌گویند: در حال حاضر تعداد زیادی از هموطنانمان نمی‌دانند که دچار بیماری فشار خون هستند یا نه این طرح یک غربالگری است تا کسانی که مشکل فشار خون دارند با آن آشنا شوند و برای درمان به پزشکان معالج مراجعه کنند. زمانی که فشار خون بالا می رود ممکن است که پارگی مویرگ‌ها را سبب شود و باعث سکته‌های قلبی و مغزی گردد. طرح ملی کنترل فشار خون یک اتفاق ملی است و دستور مستقیم از وزارت بهداشت است تا این غربالگری انجام گیرد.
نکات مهم برای پیشگیری و کنترل فشار خون بالا
بیش از 30 درصد افراد بزرگسال بدون اینکه خود بدانند دچار فشار خون بالاهستند. فشار خون بالا علائم مشخصی ندارد به همین دلیل بیماری فشار خود بالا را قاتل بی‌صدا نام گذاشتند. مهمترین کاری که می‌تواند در پیشگیری و کنترل فشار خون بالا تاثیرگذار باشد، تغییر شیوه زندگی است. اقدامات زیر مواردی هستند که می‌توانید به عنوان تغییر شیوه زندگی انجام دهید.
غذای سالم بخورید
تلاش کنید در سبد غذایی خود غذاهای حاوی پتاسیم و فیبر بالا شامل میوه‌ها، سبزیجات، حبوبات و غلات را بگنجانید. کشمش، زردآلو، سویا و سبوس گندم، گوجه فرنگی، موز، طالبی و پرتقال حاوی مقادیر زیادی از پتاسیم هستند. از مصرف غذاهای حاوی چربی‌های اشباع شده و اسیدهای چرب ترانس خودداری کنید.
نمک را در غذای خود کم کنید
از خوردن غذاهای کنسروی بپرهیزید. نمکدان را از سفره غذا حذف کنید. از غذاهای آماده (فست فود) و فرآوری شده کمتر استفاده کنید. از خوردن ترشیجات که نمک به آن افزوده شده اجتناب کنید. سعی کنید در پخت غذای روزانه نمک را کم کنید.
فعالیت بدنی خود را افزایش دهید
فعالیت بدنی منظم می‌تواند فشار خون شما را پائین بیاورد و وزن شما را تحت کنترل درآورد. انجام حداقل 30 دقیقه فعالیت بدنی منظم و با شدت متوسط (طوری که باعث عرق کردن و افزایش ضربان قلب و تنفس شود ولی در حدی که بتوانید صحبت کنید) را جزو برنامه روزانه خود قرار دهید.
وزن خود را در حدود وزن طبیعی نگه دارید
افزایش وزن به دلیل ایجاد مقاومت به انسولین و افزایش بازجذب سدیم از کلیهها سبب افزایش فشار خون می‌شود. اگر اضافه وزن دارید، حتی اگر حدود 10درصد وزن خود را کم کنید در کاهش فشار خون موثر است.
سیگار را کنار بگذارید
سیگار و هر نوع تنباکو نه تنها فشار خون را سریع (و به طور موقت) بالا می‌برد، بلکه مواد شیمیایی آن به شدت به لایه داخلی دیواره سرخرگ‌ها آسیب می‌رساند که موجب سفتی و سختی جدار سرخرگ‌ها شده و فشار خون را بالا می‌برد.
استرس را مدیریت کنید
تا جایی که می‌توانید استرس خود را کاهش دهید و زندگی خود را مدیریت کنید. تنفس‌های عمیق خواب کافی و فعالیت بدنی منظم می‌تواند بسیار تاثیرگذار باشد.
فشار خون خود را به طور دوره‌ای کنترل کنید
در سن میانسالی اگر فشار خون بالا ندارید، هر 2 سال یکبار فشار خونتان را اندازه‌گیری کنید. از 40 سالگی هر سال و در صورتی که در مرز فشار خون بالا هستید، در هر ویزیت پزشک و حداکثر سالانه فشار خون خود را کنترل کنید.
قند خون خود را به طور دوره‌ای کنترل نمائید
در افراد مبتلا به فشار خون بالا، احتمال ابتلا به دیابت بیشتر است بنابراین توصیه می‌شود در این افراد قند خون به طور دوره‌ای و منظم اندازه‌گیری و کنترل گردد.
بیماران مبتلا به فشار خون بالا چه اقداماتی باید انجام دهند؟
داروها را به هیچ وجه قطع نکنید و مرتب طبق دستور پزشک به مصرف دارو ادامه دهید قبل از اتمام داروها نسبت به تهیه آن اقدام کنید.
به طور منظم به پزشک خود مراجعه کنید. علاوه بر دارو، رعایت رژیم غذایی، کاهش وزن و فعالیت بدنی منظم در کنترل فشار خون موثرند.
در صورتی که احتمال دارد مصرف داروهای خود را فراموش کنید می‌توانید یادداشتی از نام و زمان مصرف داروهای خود را در جاهایی که بیشتر برخود می‌کنید، مانند آینه، کابینت و یخچال قرار دهید.
نام داروهای مصرفی خود را یادداشت کرده و به همراه داشته باشید یا داروهای خود را به همراه ببرید تا پزشک از داروهای شما مطلع باشد.
به ندرت فشار خون بالا همراه با علامت است اما چون فشار خون بالا یک عامل خطر برای قلب است. هر علامتی که برایتان غیر طبیعی بود مانند درد قفسه سینه، سردرد در ناحیه پس سر، خون دماغ یا تنگی نفس به پزشک مراجعه کنید.
