چرم گیاهی چیست؟
به گزارش اخبار صنعت چرم و کفش به نقل از ویرگول، استفاده از چرم و اقلام چرمی در سراسر جهان سابقه طولانی دارد. گفته شده است که برای پیش داوری هر فردی باید نگاهی به کفش، کیف و کمربند او انداخت. این نشان دهنده اهمیت زیاد اقلام چرمی به عنوان اشیاء لوکس در فرهنگ و تمدن بشری است.
برندها و شرکت های تولید کننده اقلام چرمی به خوبی از موقعیت بسیار ویژه خود آگاه هستند و مدت طولانی است که محصولات متنوعی را توسعه داده و آنها را در جامعه عرضه می کنند. از سوی دیگر هرازگاهی خبری در رسانه ها منتشر می شود که یادآور آسیب های جبران ناپذیری است که فرآیند تولید چرم به محیط زیست وارد کرده است. در اینجا لازم به ذکر است که ایران یکی از قدیمی ترین و مشهورترین تولیدکنندگان و صادرکنندگان پوست خام و چرم در جهان است که دانستن آن بسیار جذاب است. در این مرحله، این موضوع حیاتی مبنی بر اینکه چه استانداردهایی در مورد ساخت چرم و کالاهای چرمی در ایران و سراسر جهان وجود دارد مطرح می شود. چرم در سرتاسر جهان به دو روش کلی ایجاد می شود: یا با استفاده از مواد کروم یا استفاده از منابع گیاهی.
روش اول (کروم) شامل رنگ آمیزی فضاهای بین سلولی سطح پوست (اولیه) با مواد حاوی کروم می باشد. تکنیک استفاده از مواد کروم در چرم‌سازی یکی از متعارف‌ترین روش‌های تولید چرم است و تا همین اواخر از این روش در تولید اکثر چرم‌های موجود در بازار به کار می گیرند. اقلام چرمی بدون روکش کروم، عمدتاً در کشورهای جهان سوم استفاده می شود، اما این فناوری و روش دباغی در کشورهای اروپایی و آمریکا منسوخ شده و استفاده از آن غیر قانونی است.
از زمان معرفی محصولات چرمی با پایه گیاهی در سال‌های اخیر، دولت‌های کشورهای توسعه‌یافته تولیدکنندگان چرم و محصولات چرمی را به استفاده از مواد گیاهی در تولید چرم و محصولات چرمی تشویق کرده‌اند. کروم یک فلز سنگین است که هم برای محیط زیست و هم برای سلامت انسان مضر است. اما در ایران اطلاعات کافی در مورد مضرات چرم های کرومی وجود ندارد و مقرراتی وجود ندارد که استفاده از این نوع چرم ها را تحت هیچ شرایطی منع کند.
چرم های گیاهی مزایای زیادی برخلاف چرم های کرومی دارند که از جمله آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- شکل ظاهری بسیار زیبا: حفظ ظاهر طبیعی چرم هایی که با روش های گیاهی تولید و رنگ شده اند، تغییر نمی کنند. ویژگی های طبیعی چرم های گیاهی مانند رگه ها، خطوط و بافت پوست حفظ می شوند. با این حال، هنگامی که منافذ چرم با کروم پر می شوند، ظاهر طبیعی آنها از بین می رود و منافذ چرم با یک لایه رنگ پوشانده می شود.
- دوستدار محیط زیست: در فرآیند ساخت چرم های گیاهی از فلزات سنگین و مواد شیمیایی مضر استفاده نمی شود و به همین دلیل این نوع چرم هیچ آسیبی به پوست و بدن انسان وارد نمی کند. جالب است بدانید که در بسیاری از کشورهای جهان، استفاده از چرم کروم در پوشاک کودکان غیر قانونی شده است. زیرا کودکان نسبت به بزرگسالان بیشتر مستعد تأثیرات کروم هستند. علاوه بر این، استفاده از چرم های گیاهی در آستر کفش به دلیل اینکه این نوع چرم دارای دم و بازدم زیاد بوده و منافذ آن با مواد شیمیایی پر نمی شود، قارچ هایی که باعث بیماری و بوی بد پا می شوند را جذب و از رشد آن جلوگیری می کند. برند های معتبر و معروف از چرم هایی که بر پایه کروم است در ساخت کفش استفاه نمی کنند، زیرا پا را خفه می کند و هنگام پوشیدن آن تنفس پا را سخت می کنند.
- رایحه مطبوع: از آنجایی که در تولید چرم گیاهی از تانن های طبیعی استفاده می شود، این نوع چرم رایحه ای متمایز و مطبوع دارد. از طرف دیگر، چرم های کرومی اغلب معطر نیستند و ممکن است گاهی اوقات بوی نامطبوعی از خود منتشر کنند.
- ساختار محکمتر: پس از مدتی، چرم‌های ساخته شده از کروم کشیده می‌شوند، اما چرم‌های گیاهی ساختار خود را در طول فرآیند تولید حفظ می‌کنند، کشیده نمی‌شوند و پس از استفاده تغییر شکل نمی‌دهند. در نتیجه، چرم گیاهی نسبت به چرم کرومی انعطاف پذیرتر است و استفاده از چرم گیاهی توسط تولیدکنندگان کالا و مبلمان چرمی به دلیل هزینه کمتر آن به صرفه تر است. چرم گیاهی توسط تولیدکنندگانی که می خواهند از چرم به روشی منحصر به فرد برای پوشاندن اقلام خاص استفاده کنند، به دلیل انعطاف پذیری زیاد ترجیح داده می شود. چرم‌های گیاهی دو ویژگی متفاوت دارند که کاربرد آنها را از چرم‌های کرومی متمایز می‌کند: اول اینکه به دلیل مزایا و ویژگی‌هایی که ارائه می‌دهند، گران‌تر از چرم‌های کرومی هستند. و دوم اینکه دوام بیشتری نسبت به چرم های کرومی دارند. نکته دیگری که باید به آن اشاره کرد این است که مانند هر محصول دیگری نیاز به توجه و نگهداری دارند. استفاده از واکس های معمولی و غیراستاندارد به سطح این چرم ها آسیب می رساند و توصیه می شود که از واکس های مخصوص چرم های گیاهی برای سالم نگه داشتن آن ها استفاده شود.
