کلاش تنها پای‌افزاری است که دارای خط تقارن است به این معنی که چپ و راست برای آن نیست و برای حفظ این فرم و مدل باید هرچند مدت کلاش را راست و چپ و یا چپ و راست پا کرد.
به گزارش اخبار صنعت چرم و کفش به نقل از خبرگزاری صداوسیما، کلاش کُردی، هنر و جز صنایع‌دستی با قدمتی بیش از ۲ هزار سال مختص مناطق کردستان است که در ۲ طرح ساخته می‌شود که طرح اول مخصوص آقایان است که کفه آن ضمخت و دارای نوک برآمده است تا در پای مردان به کار‌های سنگین و کوه‌پیمایی زیاد از استحکام خاصی برخوردار باشد. طرح دوم نیز مخصوص دختران و زنان است که دارای کفه‌ای زیبا و رنگین در رنگ‌های مختلف با همان مواد اولیه، اما نسبت به طرح اول از لطافت خاصی برخودار است.
کفه کاملا پارچه‌ای و نخی، تنها پاافزار برخوردار از خط تقارن جهان از ویژگی‌های کلاش کردی است و علاوه بر آن به دلیل استفاده از مواد کاملا طبیعی در ساخت آن از جمله کفش‌های باستانی سازگار با محیط زیست است. کلاش کاملا پارچه‌ای است و رویه آن نیز نخ است؛ پا به طورکلی داخل آن عرق نمی‌کند و با توجه به خاصیت اسموزی کلا، رطوبت داخلی کلاش از طریق پارچه و نخ به بیرون هدایت می‌شود که این موضوع باعث می‌شود ضمن جذب رطوبت پا نیز خنک شود و این خاصیت را درهیچ پای افزاری نمی‌توان دید.
پیاده‌روی با کلاش متناسب با فرم و مرفولوژی پا‌ها می‌باشد، کفه آن و قسمت سینه گود پا بر آمده و در پاشنه پا بر جسته این فرم باعث رفع خستگی و عدم خسته شدن پا‌ها در هنگام پیاده‌روی می‌شود.
از نظر محیط‌زیستی هیچ نوع آلودگی محیط بعد از استفاده آن ایجاد نمی‌شود، چون مواد مصرفی آن کاملا طبیعی است و در خاک کمتر از یک سال تجزیه و به عناصر طبیعی خود تبدیل می‌شود در حالی که سایر پای‌افزار‌ها چند سال طول می‌کشد که تجزیه شود؛ در ساخت و تولید این پا افزار هیچ نوع دستگاه صنعتی دخیل نیست که این امر باعث می‌شود زمینه اشتغال را برای افراد زیادی در منطقه ایجاد کند و مواد اولیه مورد نیاز برای کلاش پارچه نخی مانند متقال، چلوار، نخ تابیده شده نمره، لایه، لایه پوست، یا چرم گاو است.
کلاش بافی علاوه بر مریوان در شهرستان‌های مختلف کردستان از جمله سنندج، دیوان‌دره، سروآباد و کامیاران و سقز نیز رواج دارد، اما مریوان به علت تعداد فعالان بالا به عنوان مرکز تولید این کفش محسوب می‌شود.
معاون صنایع‌دستی و هنرهای‌سنتی استان کردستان گفت: یکی از دلایلی مریوان به عنوان شهر جهانی کلاش ثبت شود فراوانی تعدا تولیدکنندگان بود و وجود زیرساخت‌های شناخته شده و مشهور گردشگری مانند دریاچه زریوار و هتل‌های مناسب است؛ وجود دانشگاه‌های معتبر و همکاری آموزش و پرورش و ایجاد رشته کلاش بافی در کار و دانش است که اکنون به دنبال راه‌اندازی دانشگاه علمی‌کاربردی صنایع‌دستی و آموزش رشته کلاش‌بافی هستیم.
تا پیش از شیوع کرونا حدود ۱۰۰ هزار جفت کلاش صادرات به کشور عراق صورت می‌گرفت، همین حجم صادرات و مرکزیت مریوان به عنوان تولید کلاش شاخص اصلی برای ارزیابی و انتخاب جهانی بود. فرهاد حامدی افزود: پس از ثبت جهانی زیرساخت‌ها بهبود پیدا کرد، الان با تعاملی که با فرمانداری و شهرداری توانستیم دبیرخانه دائمی شهر جهانی را راه اندازی می‌کنیم و در فروردین سال آینده موزه کلاش بافی افتتاح می‌شود.
وی با بیان اینکه تولید کلاش کاری سخت است، اما اکنون در تولید این محصول مردان و زنان در کنار هم نقش دارند، تصریح کرد: ثبت جهانی مریوان باعث افزایش انسجام اجتماعی میان تولیدکنندگان کلاش شد، حدود هشت کارگاه آموزشی صنایع دستی برای شاغلان برگزار کردیم، و بر اساس هدفگذاری‌ها تلاش می‌کنیم؛ تعداد تولیدکنندگان و میزان صادارات را بر اثر شاخص‌های یک شهر جهانی افزایش دهیم، البته کرونا بسیار مشکلات ایجاد کرد، اما توانستیم ۵۰ درصد از اهداف برنامه را محقق می‌کنیم.
حامدی گفت: اکنون در زمینه برندسازی شهر جهانی کلاش تمرکز کردیم و پیش از پایان سال تابلوی مریوان شهر جهانی کلاش در ورودی شهر نصب شد. فعالیت در شبکه‌های مجازی توسط تولیدکنندگان و هنرمندان باعث شده مردم بیشتر مریوان را به عنوان مرکز تولید کلاش بشناسند؛ حضور کلاش بافان مریوانی در نمایشگاه‌های ملی و بین‌المللی که از سیاست‌های معاون صنایع دستی کشور است باعث شده مردم بیشتر با این هنرصنعت خاص آشنا شوند.
معاون صنایع‌دستی و هنرهای‌سنتی استان کردستان گفت: با توجه به اقلیم کوهستانی منطقه اورامانات کلاش پا افزاری با کاربردی کاملا محلی و با لباس محلی کردی بود، در سه سال اخیر به گفته خود صنعتگران از سایر استان‌ها مشتری دارند. کارگروه مشترک با بنیاد نخبگان و پارک علم و فرهنگ راه‌اندازی کردیم و فرایند تولید کلاش را به لحاظ علمی، اقلیمی و فرهنگی بازبینی می‌کنیم تا همه گیر شود و همه بتوانند از آن استفاده کنند. اگر برخی از معایب رفع شود کلاش کفشی سبک، راحت و شکیل است که حتی می‌تواند کاربرد‌های طبی داشته باشد.
