نیروهای جوان و تحصیل کرده بخش جداييناپذير از سرمایههاي یک کشور محسوب ميشوند. این سرمایههای اجتماعی برای کشوری مثل ایران که جمعيت جوان تحصیلکرده و آماده بهکار دارد از اهمیت بالایی برخوردار است. اکثر جوانان تحصیلکرده با انگيزه و خلاقاند و به دنبال خلق ثروت، ايجاد خلاقيت و برتري اقتصادي هستند. امروزه نه فقط صنعت چرم و کفش؛ بلکه تمامي صنايع بايد براي بقای خود در بازارهاي داخلی و جهاني، به جذب این افراد توجه و تمرکز کرده و به شکل قابل ملاحظهاي برای آنها ارزش قایل شوند.
چند سالی است در صنعت کفش شاهد حضور چهرهها و جوانان تحصیل کردهای هستیم که بسیاری از آنها تحصیلاتشان به طور مستقیم ارتباطی با این صنعت ندارد اما با کمک گرفتن از آموختههایشان، صنعت کفش را با سایر صنایع درهم آمیخته و طرحی نو در صنعت ایجاد کردهاند. در این شماره سعی داریم خوانندگان عزیزمان را با مهندس محمدحسن خالصی یکی از همین چهرهها آشنا کنیم. ایشان فارغالتحصیل کارشناسی ارشد رشته طراحی صنعتی از دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز و مدیرعامل و خالق برند دگرمانهستند. وی از سال 1390 با بهره گرفتن از رشته طراحی صنعتی تلاش کرده است؛ طراحی کفش را به سمت مد به پیش ببرد.
محمدحسن خالصی در گفت و گو با مجله اخبار صنعت چرم و کفش گفت: کارمان را از سال 1390 و با همراهی یکی از دوستانم با تولید کیف چرمی آغاز کردیم. تلاش ما این بود که طراحی کیف چرمی صنعتی را به کارهای روز پیوند بدهیم. از آنجا که فضای مد را دوست داشتیم، تلاش میکردیم که طراحی صنعتی را به سمت مد به پیش ببریم.
خالصی با بیان این موضوع که طراحی صنعتی میتواند به تمامی رشتهها ورود پیدا کند، گفت: طبق نظر بعضی از دوستان طراح طراحی صنعتی عاملی دست سرمایهدار است که نظر صحیحی نیست، مهمترین کار طراح صنعتی، شناخت نیاز مخاطب است. البته طراحی صنعتی اگر بخواهد به صورت نادرست در دست سرمایهدار قرار بگیرد، میتواند خود نیاز ایجاد کند. برای نمونه گوشیهای همراه که اصل فلسفه آن برای برقرار کردن ارتباط است، چه نیازی دارد که روی آن دوربین یا آپشنهای دیگر به کار برده شود؟! در حقیقت طراحی صنعتی این نیازها را برای بازار مصرف ایجاد میکند.
وی ادامه داد: طراحی صنعتی یک رشته پیشینهدار است و حدود ۱0۰ سال پیش این رشته از معماری جدا شد و هماکنون ۹۰ گرایش از طراحی فلسفه تا طراحی خودرو در دنیا وجود دارد. در زمینه فلسفه، فلسفههای جدید طراحی میکند. البته این رشته در ایران گرایشهای کمتری دارد. در حقیقت رشته طراحی صنعتی اقیانوسی به عمق دو متر است اما زمانی که به صورت تخصصی وارد هر رشتهای شود در آن زمان عمق بیشتری پیدا میکند.
خالصی خاطرنشان کرد: در نظام آموزشی کشور ما برای این رشته گرایشی وجود ندارد و فارغالتحصیلان این رشته اگر بخواهند وارد کار شوند براساس علایق خود یک رشتهای را انتخاب میکنند. البته گفتنی است که بیشتر فارغالتحصیلان این رشته وارد طراحی دکور شدند چراکه از نظر مالی درآمدزایی بهتری دارد.
وی در ادامه گفت: در سال 13۹۰ به همراه دوستم کارگاه کیف چرمی در لالهزار را راهاندازی کردیم. کار را از یک استادکار به نام آقای مکبر که ۶۰ ساله بودند یاد گرفتیم. کار کیف را یک سال پیش بردیم. بعد از یک سال از دوستم جدا شدم. در سال 13۹۲ سفارشهای کیف میگرفتم و طراحی میکردم و به کارگاهها میدادم که از این طریق با خیاطها و با فرهنگ آنها آشنا شدم.
در همین سال پیشنهاد همکاری از سوی شرکت آرتمن زنجان را داشتم و از آنجا به بعد وارد حوزه کفش شدم. هفتهای سه روز در زنجان و سه روز دیگر در کارگاههای تهران کار میکردم.
با شرکت درسا نیز ارتباط برقرار کردم و طراحی کفش ما از آنجا آغاز شد. یک برنامه به آرتمن دادیم و آرتمن از ما خواست که طراحی کفش را آموزش ببینیم و نمونه به آنها تحویل بدهیم. تا سال 1393 این کار را انجام دادیم و تا آن زمان مشکلی برای ما پیش نیامد اما به تدریج برخی کارگاهها احساس کردند که ما رقیب آنها شدهایم و برای ما کارشکنی کردند.
به همین دلیل ترجیح دادیم با آرتمن قرارداد نبندیم البته آنها با ما مشکلی نداشتند اما کارگاههای دیگر مانعتراشی میکردند. حضور در این شرکت بسیار ارزشمند بود، ۵ ماه در آرتمن بودیم و در این مدت طراحی کفش را یاد گرفتیم. پس از آن یک ماه به صورت آزمایشی نمونه میساختیم و از فیلمهای آموزشی الگوبرداری میکردیم. پس از جدایی از آرتمن در اسفند سال 1393 شرکت خود را به ثبت رساندیم.
این فعال حوزه کفش در ادامه عنوان کرد: پس از آن با یک شرکت چرمی در زنجان آشنا شدیم. از این دوره به بعد هم کار کیف و هم طراحی کفش انجام دادیم. در بحث فنی اشکالات کفش را نیز پیدا کردیم.
خالصی بیان کرد: پس از آشنایی با فضای کفش، علاقمند شدیم که روی قالب کفش کار کنیم و در این زمان بود که با کفش ماکان آشنا شدیم که کفش دستدوز تمام چرم تولید میکرد. تمایل داشتیم تمام بخشهای کار را یاد بگیرم. پس از مدتی با کفش جاپا و کارگاههای دیگر نیز آشنا شدیم و از استادان این کارگاهها، بسیار آموختیم البته هنوز جا دارد که همچنان در این حوزه دانش بیاموزیم.
وی در پاسخ به این پرسش که چگونه وارد مدرسه اینورس شدید، گفت: بسیار اتفاقی وارد اینورس شدم. در حقیقت از طریق معرفی دوستانم برای سفارش کیف وارد اینورس شدم. آنجا به من کارهای چاپ را نشان دادند و من نیز به کارگاههای چاپ آنجا رفتم. درآنجا دوستم که مدرس کارگاه بود را دیدم و مرا به عنوان مدرس کفش اینورس معرفی کردند. من نیز برنامههای تدریس خود را مطرح کردم.
این طراح کفش ادامه داد: پایاننامهام در مقطع کارشناسی ارشد در زمینه طراحی کفش به پایان رساندم. همچنین به کمک دوستان یک دستگاه تری دیاسکنر پا را نیز ساختیم که ابعاد سه بعدی پا را نشان میدهد. ایده و قطعههای آن را به دوستانی که در زمینه الکترونیک و برق کار میکنند، دادیم و آنها این دستگاه را برای ما ساختند. این دستگاه پا را قالبریزی میکند.
خالصی در پاسخ به این پرسش که قالب چه نقشی در تولید کفش دارد، گفت: تمام اصالت کفش به قالب آن است، هر اندازه که کفش زیبایی یا طراحی و مواد خوبی داشته باشد اما کفش قالب خوبی نداشته باشد و پا را اذیت کند به نظر من کفش نیست.
وی در پاسخ به این پرسش که چه زمانی وارد این ساختمان برای کار جدید شدید، گفت: این ساختمان، سه طبقه دارد. دی ماه سال 1397 تصیمم به راه اندازی دفتر کردیم و اردیبهشت 98 دفتر را فعال و مراحل ثبت برند را طی کردیم. در این ساختمان کارگاه سفالگری نیز داریم. شرکت طراحی ما شامل ۴ بخش مد، دکوراسیون، برندینگ و کارهای تبلیغاتی و طراحی محصول است.
این چهره حوزه کفش در پاسخ به این پرسش که برنامه آینده شما چیست، گفت: هدف نخست ما آموزش کفش دستدوز تمام چرم است. این صنعت در حال از بین رفتن است. علاقهمندیم این صنعت را احیا کنیم.
خالصی گفت: برندها و تولیدات مهم دنیا را مرتب رصد میکنیم. در زمینه کفش از کشورهای ایتالیا، انگلیس، فرانسه و… با آن برندهای معروف و طراحهای قوی که دارند الگو میگیریم.
این فعال حوزه کفش در ادامه گفت: تولید آدم را بیمار میکند به این معنا که هر اندازه در تولید غرق میشوید، تمایل بیشتری برای تولید خواهید داشت. خالصی افزود: فارغالتحصیلهای طراحی صنعتی که وارد این رشته میشوند به شوق طراحی خودرو وارد این رشته میشوند اما فضای خودرو به گونهای است که امکان طراحی به کسی را نمیدهد از این رو کسانی که وارد این حوزه میشوند پس از مدتی دلزده شده و با دلزدگی از آن خارج میشوند. من وارد طراحی خودرو نشدم اما بعد از ورود به حوزه کفش پی بردم که نزدیکترین طراحی به طراحی خودرو طراحی کفش است.
وی تصریح کرد: ما از جامعه طراحی صنعتی وارد کفش شدیم اما تصمیم داریم که هم در زمینه فنی و هم آموزش کار را به پیش برده و هم به دیگران این کار را بیاموزیم و هم خود یاد بگیرم. تلاش ما این است که تا سال آینده به حدود ۲۰ نفر آموزش ساخت کفش دستدوز بدهیم.
این طراح کفش درباره تعریف طراح عنوان کرد: طراح در ابتدا باید نیاز را تشخیص بدهد و پس از تحلیل، اصالت موضوع را شناسایی کند و برای آن نیاز پاسخی داشته باشد.
خالصی در ادامه با اشاره به دورههایی که قصد دارند برگزار کنند، عنوان کرد: حوزه کفش مستلزم آن است که در ابتدا طراح تمام ابعاد کفش را بشناسد، پس از آن نیز باید ساخت، مدلسازی، مواد، خط تولید و تمام موارد آن را یاد بگیرد.
وی در پایان عنوان کرد: دوره آموزشی ما 24جلسه است، البته اگر کسی بخواهد تخصصی پیش برود به دورههای آموزشی تکمیلی نیاز دارد. ما هماکنون نمایشگاهی از کار کسانی که در دورههای ما شرکت کردهاند داریم و کارهای آنها نشان میدهد که تا چه اندازه پیشرفت کردهاند. برای نمونه یک نفر از بیرجند هر هفته برای آموزش این کارگاه به تهران و کارگاه ما میآمد. خروجی این فرد قابل توجه بود و از بابت این موضوع من خوشحال هستم.