هنر؛ این واژه وصف‌ناشدنی، دنیای شگفت‌انگیزی را برای انسان‌ها ترسیم می‌کند تا آنها را به عمق زیبایی‌های جهان هستی فرو ببرد. در این میان هنرمند، خالق یک اثر هنری می‌شود تا آنچه را که از جوهره وجودش نشأت گرفته برای انسان‌های دیگر به تصویر بکشد. هنرمند می‌کوشد واژه «عشق» را با خلق یک دست‌سازه به نمایش بگذارد و هر آنچه که برای اثبات آن نیاز است را به کمک دستان هنرمندش خلق می‌کند. رزا گلشن، از آن دست هنرمندانی است که چرم را برای آفرینش آثار هنری خود انتخاب کرده است. گلشن صاحب یک برند شخصی به همین نام است. او قریب به ۹ سال است که در زمینه طراحی چرم فعالیت می‌کند و بیش از دو سال است که پا به دنیای حکاکی روی چرم گذاشته است. او در رشته گرافیک تحصیل کرده و فعالیت‌های خود را در زمینه طراحی و حکاکی روی چرم ادامه داده است. با او در جریان برگزاری نمایشگاه امپکس گفت‌وگو کردیم که در ادامه می‌خوانید.
چه شد که به حکاکی روی چرم علاقمند شدید؟
من از کودکی علاقه عجیبی به طراحی و نقاشی داشتم و به همین دلیل رشته گرافیک را برای ادامه تحصیل در دانشگاه انتخاب کردم. پس از پایان تحصیلات به عنوان تصویرگر کتاب و مجله در این حوزه فعالیت کردم. علاقه به طراحی من را به سمت خیاطی و آموزش این هنر سوق داد. با این حال همچنان احساس می‌کردم، خلاءیی در زندگی من وجود دارد. به واسطه خواهرم که دوره آموزش چرم‌دوزی را طی کرده بود، با دنیای چرم آشنا شدم و پس از یادگیری اصول کار با چرم، شیفته کار با چرم شدم. از آنجایی که در رشته گرافیک تحصیل کرده بودم، فعالیت در زمینه طراحی و نقاشی روی چرم را آغاز کردم. با این حال همچنان تشنه آموختن هنرهای چرمی بودم تا اینکه به وسیله هنر حکاکی روی چرم، دنیای من رنگ دیگری به خود گرفت.
کار با چرم و حکاکی بر روی آن را چگونه توصیف می‌کنید؟
من حکاکی روی چرم را نزد استاد سلیمی آموختم و علاقه شدیدی به این هنر پیدا کردم و این علاقه روز به روز تشدید شد.
کار کردن با چرم طبیعی که معتقدم یک شیئ زنده و پویا است، حس ناب و خالصی را به من منتقل می‌کند. احساس می‌کنم چرم با من حرف می‌زند. حتی تماشای چرم برای من حظ بصری دارد. همین احساس موجب شد تا در هنر حکاکی روی چرم مجدانه تلاش کنم. کوشیدم تا از تلفیق چند هنر، آثاری را خلق کنم که استفاده از آن برای دیگران نیز لذت‌بخش باشد. تلفیق نمادهای اسلیمی، طر‌ح‌های خارجی، نقوش سنتی و… و حکاکی آن بر روی چرم، اثر شگفت‌انگیزی را خلق و نظر هر ببینده‌ای را به خود جلب می‌کند.
کمی در مورد نحوه حکاکی روی چرم توضیح دهید.
چرم‌های مورد نیاز برای حکاکی، چرم‌هایی هستند که پروسه تولید آنها، از ابتدا تا انتها، با چرم‌های صنعتی تفاوت دارد. این چرم‌ها باید به شیوه دباغی گیاهی دباغی شود و هیچ ماده صنعتی در این فرایند استفاده نشود.چرا که موادی مانند لاک یا رزین که در سایر چرم‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد، نباید در این چرم‌ها استفاده شود. در واقع منافذ این چرم‌ها هم از نظر قلم‌پذیری و هم لحاظ رنگ‌پذیری باز باشد تا قابلیت حکاکی بر روی آن وجود داشته باشد. ضخامت چرم هم با توجه به کارکرد آن متفاوت است.
برای حکاکی روی چرم ابتدا طرح مورد نظر به وسیله قلم گردان بر روی چرم پیاده می‌شود. هر اندازه که مهارت فرد در استفاده از قلم گردان بیشتر باشد، طرح زیباتر و تمیزتری طراحی می‌شود. سپس با توجه به سایه‌پردازی و ارزش‌گذاری تصویری، بین هر نقطه از طرح را کوبش می‌کنیم. چرم باید خیس باشد تا امکان قلم خوردن داشته باشد. پس از این مرحله به چرم استراحت داده تا خشک شود و پس از خشک شدن با استفاده از رنگ‌های مختلف طرح مورد نظر رنگ‌آمیزی می‌شود.
پس از آنکه چرم حکاکی و تولید شد، گریس شده و در بخش‌های مختلف کیف یا هر نوع اکسسوری دیگر قابل استفاده است.
از چه رنگ‌هایی برای رنگ‌آمیزی استفاده می‌کنید؟
پایه رنگ‌هایی که استفاده می‌شود، رنگ‌های جوهر است. متاسفانه یکی از چالش‌های کار حکاکی روی چرم، کمبود رنگ‌های مورد استفاده در این هنر است. در ایران بیشتر از ده یا دوازده رنگ وجود ندارد و نبود رنگ سفید هم یک معضل مهم است.
برخی افراد از رنگ اکرلیک برای رنگ‌آمیزی استفاده می‌کنند اما رنگ‌های اکریک باعث کاهش شفافیت طرح می‌شود. پس از رنگ‌آمیزی هم ماده‌ای روی طرح زده می‌شود که از فرسایش طرح در تماس با دست یا لباس جلوگیری کند.
در تولید یک چرم حکاکی شده باید به چه مولفه‌‌هایی توجه شود؟
پیش از هر اقدامی باید بدانیم که این محصول چه کاربردی خواهد داشت. چه افراد و از چه صنفی قرار است از این محصول استفاده کنند. محصول قرار است چگونه عرضه شود. ترکیب رنگ‌ها، تصویرسازی، چرخش نور و رنگ و فرم در طراحی و تولید یک چرم حکاکی شده بسیار اهمیت دارد و باید مورد توجه قرارگیرد.
