درست در زمانه‌ای که بسیاری از تولیدکنندگان ایرانی به روش‌های تکراری تولید تکیه زده‌اند و انتظار بازار جهانی دارند، یا در بهترین حالت به دنبال ماشین‌آلات و طرح‌های خارجی هستند، بعضی‌ها دست روی تحقیق و توسعه گذاشته‌اند تا در تولیدی بر پایه علم، نخستین‌های جهان باشند و این راهی جز راه عاشقان تولید نیست.
به گزارش اخبار صنعت چرم و کفش، فوتبالی‌ها اصطلاح جالبی دارند و از «تماشاگر» و «تماشاگر‌نما» استفاده می‌کنند. این اصطلاح را می‌توان به همه فعالیت‌ها تعمیم داد. مثلا «تولیدکننده» و «تولیدکننده‌نما»!
فرق تولیدکنندگان واقعی و آنها که بنابر جبر زمانه و صرفا به دلیل امرار معاش پا به عرصه تولید گذاشته‌اند این است که تولیدکننده واقعی عاشق تولید است و در حفاظت از این عشق نه تنها سختی‌های تولید را به جان می‌خرد و از روزنه‌های امید، اتوبان‌های عبور می‌سازد، بلکه این ساخت و ساز را جلوه و زیبایی می‌بخشد.
امیر رشیدی نیا یکی از تولیدکنندگان عاشق پیشه است که به گفته خودش حاضر است تمام روز را به تولید چرم بپردازد. رشیدی نیا متولد 1347 و زاده تهران است.
وقتی که کودک بود درس‌هایش را خوب می‌خواند تا این که دیپلم گرفت و بعد تخصص چرم‌سازی و دباغی گرفت و مشغول به کار آبا و اجدادی شد. شاید همین آقازادگی (به معنای والای این اصطلاح نه آنچه در محافل باب شده است) منجر به عشق تولید چرم شده است. حالا در تولید کفش، زیره و کفی‌های داخلی کفش مشغول به فعالیت است و بخش مهمی از کار را با تحقیق و همکاری با پزشکان پیش می‌برد تا بر اساس علم نانو، چرم‌هایی سلامت محور تولید کند.
این تولیدکننده که به تازگی میهمان برنامه رادیویی «بر بلندای همت» بود از پیشینه زندگی کاری و اهداف خود می‌گوید:
پدر و پدر بزرگم فروشنده چرم و لوازم اولیه کفش مثل چسب، تکسون و … بودند. پدرم در دوره جوانی در خیابان سرسبیل فعالیت داشت و بعد به باغ سپه‌سالار آمد. آن زمان آن‌جا به شکل امروز مرکز تولید و فروش کفش نبود و در واقع پدرم جزء نخستین کسانی بود که در باغ سپه سالار مشغول کار در حوزه کفش شد.
معامله به روش حاج علی آقا
وقتی که بچه بودم به عنوان یک محصل، اوقات فراغتم را نزد پدر میآمدم و بحث‌های کاری پدرم را تماشا می‌کردم. آن‌جا بود که روش معامله را می‌دیدم. حالا که کار خودم را بازنگری می‌کنم می‌بینم که تمام روش‌های معامله‌ام ضبط شده و الگو برداری شده از همان اصولی است که در زمان کودکی و در محل کسب پدرم دیده بودم. آن‌جا دیدم که نحوه فروش و معامله چطور است و با چه کسانی معامله انجام می‌شود. حالا من را به عنوان پسر حاج علی آقا در بازار می‌شناسند و اعتبارم را از پدرم می‌گیرم.
اما من این کار را ادامه دادم و به عرصه تولید وارد شدم. در واقع در ابتدا کارم را در حوزه زیره کفش آغاز کردم و بعد وارد کار تولید چرم، کفی‌های داخل کفش و تولید کفش شدم و حالا در تمام چرخه تولید کفش به نوعی فعالیت دارم.
تلاش برای تجربه آموزی
علاقه بسیار زیادی به ساخت چرم دارم و حاضر هستم تمام روز به این کار مشغول باشم. حدود 6، 7 سال از عمرم را در حوزه ساخت چرم گذاشتم و تخصصم را گرفتم. در چند کارخانه مسئول کنترل کیفیت بودم و کارهای بسیار زیادی انجام دادم تا این که تجربه‌ای اندوختم.
نجات مشتریان از چرم سرطان‌زا
امروز من و همکارانم کفش‌هایی تولید می‌کنیم که ویژگی‌های خاصی دارند. ما همچون برخی از کشور‌های جهان روی فرآیند خارج کردن فلز از چرم کار می‌کنیم.
باید از فرایند چرم‌سازی بگویم تا روشن شود که خارج کردن فلز از چرم به چه معنا است. پوست خام از کلاژن‌هایی تشکیل شده است که به حالت زنده یا مرده در آن وجود دارد. پس باید کلاژن‌های زنده که روی پوست خود ما هم وجود دارند را از پوست خارج کرد و کمکی‌ها یا سنتتیک‌ها را جایگزین آنها کرد که می‌توانند استقامت کار را افزایش دهند. تا چند وقت پیش جهان نمی‌دانست که این اکسید کروم و فلزی که داخل چرم است سرطان‌زا می‌شود.
حالا بر اساس علمی 7،8 ماهه، یکی، دو شرکت هلندی و نوروژی به این موضوع رسیده‌اند و روی چرم بدون کروم کار می‌کنند. مواد بسیار دیگری به پوست زده می‌شود که تبدیل به چرم شود و در بسیاری از آنها فلز وجود دارد. برخی از رنگ‌ها از این دسته‌اند. این علم چنین رنگ‌هایی که دارای اکسید فلزی هستند را از چرخه تولید حذف کرده است و حالا رنگ‌های گیاهی جایگزین شده‌اند.
بازار چرم‌های سلامت در دست هلند
ما هم با این تکنولوژی در حال کار هستیم و کفش‌های سلامتی تولید می‌کنیم که آستر داخلشان بدون کروم (free chrome) است و رویه آن را free metal می‌زنیم. این کفش‌ها در جهان بسیار گران هستند. اگرچه از نظر ارزشی 20، 30 درصد گران‌تر از کفش‌های معمولی است اما بسیار گران‌تر از این فروخته می‌شود. به عنوان نمونه یک جفت کفش free metal مردانه 600 یورو فروخته می‌شود. شما می‌توانید در اینترنت کفش‌های free metal را جستجو کنید تا ببینید کدام شرکت‌ها در حال تولید آن هستند. بیشتر آنها چرم‌هایشان را از شرکتی هلندی می‌خرند. حال این که ما هم این دست از چرم‌ها را تولید می‌کنیم.
تجربه محقق اسپانیایی از بازدید از ایران
شب عید، محققی از اسپانیا به نزد ما آمد و کفش‌هایمان را دید و فهمید که ما هم روی free metal کار کرده‌ایم و به تولید هم رسیده‌ایم. این محقق که خیلی تعجب کرده بود تکه‌ای بزرگ از چرم ما را برد که بر روی آن آزمایشاتی را انجام دهد.
ورود دارو به بدن از طریق چرم
شرکت ما قرارداد تحقیق و توسعه با دانشگاه یادگار امام دارد. شاید برای گفتن این موضوع خیلی زود باشد اما به دنبال این هستیم که با کمک این دانشگاه و پزشکان و متخصصان شیمی و نساجی و …، روشی برای ورود برخی از داروها به بدن از طریق آستر چرم پیدا کنیم. جالب است بدانید که این کار روی پارچه نخی انجام شده است. این کار نمونه‌ای از علم نانو است. اگر دقت کنید برندهایی جهانی هستند که بالشت‌های آرامش بخش تولید می‌کنند. این بالشت‌ها از پارچه‌های نانو مس استفاده می‌کنند.
لازم به یادآوری است که مس آرامش بخش است پس وقتی سر برای خواب روی بالش گذاشته می‌شود فرد آرامش می‌گیرید. هتل‌های 5 ستاره نخستین مشتریان این بالشت‌ها بوده‌اند و تبلیغ می‌کنند که هتلشان آرامش بخش است. حال این که ما می‌خواهیم در چرم هم کار مشابهی کنیم. موضوع جدیدی که به دنبال اثبات آن هستیم ظرفیت ورود دارو به بدن از طریق کفش است. به طور جدی به دنبال آن هستیم که افرادی که قند دارند به جای مصرف انسولین از این کفش‌ها استفاده کنند. این کار با کمک پزشکان انجام می‌شود. مهمترین مسئله در خصوص انسولین دوز آن است. چراکه بیماران مختلف باید دوز مختلفی از انسولین استفاده کنند. از این رو به دنبال راهکاری برای آن هستیم که این دوز در کفش‌هایمان رعایت شود.
خداحافظی با بوی پا
در حال حاضر چرمی که ما تولید می‌کنیم آنتی‌باکتریال است؛ یعنی باکتری جذب نمی‌کند. باکتری‌هایی در کفش‌های عادی جمع می‌شوند که منشاء بو هستند. علم نانو کمک می‌کند کفش‌هایمان باکتری نگیرد. علاوه بر این هوای داخل کفش‌های ما قابلیت جریان دارند. یک نوع آکفوم‌هایی پشت آستر‌ها کار کرده‌ایم که عرق پا را می‌گیرد و به بیرون می‌فرستد. علاوه بر این اسپری‌هایی هم تولید کرده‌ایم که اگر از آن استفاده شود، پاها در کفش بو نمی‌گیرد.
نیاز به توجه از الگوهای جهانی
بعد از انقلاب از نظر ساخت چرم هم سطح جهان هستیم و برخی از تولیدکنندگان چرم آنچنان کیفیت بالایی ارائه می‌کنند که ستودنی است اما بر روی این دست از کالاها تبلیغاتی نمی‌شود و به فروش داخلی محدود شده اند. ما هر کاری بخواهیم انجام دهیم باید الگویی مناسب داشته باشیم. برای تولید چرم، کفش و طراحی آن باید به الگویی مثل ایتالیا توجه کنیم و در فروش باید از چین الگو بگیریم. چینی‌ها به قیمت کالا توجه بسیار زیادی دارند. قیمت ارز آنها خلاف آن چیزی است که در ایران شاهد آن هستیم. اگر ما ارزی صادراتی داریم که قیمت پایین دارد و قیمت ارز واقعی بالا است در چین قیمت ارز صادراتی بالا و قیمت ارز واقعی پایین است. برای همین در چین جایی را پیدا نمی‌کنید که کارخانه نباشد. به سهولت افراد را صاحب کارخانه می‌کنند. اینها نتیجه تحقیقات من از چین است. آن‌جا آشنایان زیادی دارم و این کارخانه‌ها را از نزدیک بازدید کرده‌ام. آغاز رشد چین از سال 1367 بود. آن زمان در چین کسی انگلیسی بلد نبود. اروپاییان و آمریکایی‌ها به 250 نفر زبان چینی آموختند و به این کشور فرستادند تا به آنها روش تجارت را بیاموزند و چین به رشد رسید. این رشد برنامه‌ریزی می‌خواهد و ما هم باید به جایی برسیم که از خارج از کشور برای خرید محصولات ایرانی بیایند.
عاشق پیشگی در تولید چرم
من عاشق ساخت چرم هستم و از آن لذت می‌برم. بنابراین با انگیزه شخصی به دنبال این تحقیقات هستم. اولین بودن در هر کاری سخت اما لذت بخش است و ما تلاش می‌کنیم و امیدوارم بتوانیم به اهدافمان برسیم.
