با توجه به آن که جمعیت جهان در سال ۲۰۵۰ به حدود ۱۰ میلیارد نفر میرسد صنعت دامداری نیز در راستای کنشهای مقابله با تغییر اقلیم ناچار به بهبود هدفهای قابلیت پایداری خود به منظور کاهش انتشار گازهای گلخانهای است.
در داستان انتشار گازهای گلخانهای، دامداریها فقط نوک قله یخ هستند اما به هر حال دامها در انتشار گازهای گلخانهای بخش کشاورزی نقش عمدهای دارند و طبق اعلام سازمان فائو حدود ۶ درصد انتشار گازهای گلخانهای به آنها تعلق دارد.
در آستانه به پایان رسیدن سال قبل شرکت جیبیاس دومین شرکت بزرگ مواد غذایی در جهان و موسسه دامپروری اداره کشاورزی و عرضه سائوپائولو همکاری با شرکت سیلواتیم(تولیدکننده عصارههای گیاهی) را رسمیت دادند. هدف از این همکاری کمک به انجام تحقیقات در زمینه کاهش انتشار گازهای گلخانهای در زنجیره عرضه گوشت گاو است.
یکی از نخستین تحقیقات هم بررسی مواد دباغی است که با افزایش کارایی فرایند تخمیر در خورد و خوراک دام باعث کاهش انتشار گاز متان میشود.
با توجه به آن که در نوامبر پارسال در نشست کوپ ۲۶ بر لزوم محدودسازی تغییرات اقلیمی، به صفر رساندن انتشار گازهای گلخانهای در اواسط قرن و رسیدن به هدف ۱.۵ درجه سانتیگراد تاکید شده بود گیلبرتو تومازونی مدیرعامل جیبیاس در بحثی در سیانان برزیل این طرح را معرفی کرد.
تومازونی گفت: جای امیدواری است که این طرح بتواند انتشار متان را ۴۰ درصد کاهش دهد. او افزود: مردم میگویند برای نجات محیط زیست باید مصرف گوشت را کاهش داد اما نیازی به این کار نیست. لازم نیست مردم از لذت گوشت خوردن دست بردارند و علم راهکار مورد نیاز را فراهم میکند.
جهان لزوم محدودسازی تغییرات اقلیمی را پذیرفته است اما هنوز هیچ کشوری هیچ تعهد قانونی در مورد دامها نداده است و همه ترجیح دادهاند برای رسیدن به هدف انعطاف داشته باشند.
برای مثال بریتانیا برای به صفر رساندن انتشار گازگلخانهای تا سال ۲۰۵۰ هدفگذاری کرده است ولی برای دامداریها هدف خاصی تعیین نکرده است و فقط اعلام کرده است تا سال ۲۰۳۰ فعالیت ۷۵ درصد دامداران انگلستان کمکربن خواهد بود.
اسکاتلند تا سال 2032 انتشار گازهای گلخانهای را نسبت به سال ۲۰۱۸ میلادی ۹درصد کاهش میدهد اما باز هم هدف مشخصی اعلام نکرده است.
پیشتازترین کشور اروپایی در این زمینه دانمارک است که هدفی دارای الزام حقوقی را به تصویب رسانده است که طبق آن با انتشار آلایندههای اقلیم در بخش کشاورزی حداقل به میزان 55 درصد تا سال 2030 کاهش یابد(در مقایسه با سال 1990). در طرف دیگر اقیانوس اطلس در ایالات متحده با توجه به حجم هنگفت انتشار گاز گلخانهای توسط سوخت فسیلی، سهم بخش کشاورزی در انتشار گاز گلخانهای ناچیز جلوه میکند.
در مقایسه با میانگین ۱۴ درصدی سهم انسان در انتشار آلایندههای اقلیمی سهم گاوها و سایر نشخوارکنندگان فقط ۴درصد است و در مورد گاوهای پرواری به ۲ درصد کاهش مییابد. با این همه ایالت کالیفرنیا هدفگذاری کرده است که انتشار گازهای گلخانه از بخش دامداری را در سال ۲۰۳۰ به میزان ۴۰ درصد(نسبت به سال ۲0۰۳) کاهش دهد، هدفی که در حال حاضر در روند حصول نیست.
همان طور که در بیانیه مدیرعامل جیبیاس آمده است برزیل و آرژانتین به شدت علیه توصیههای سازمان ملل برای مقابله با تغییرات اقلیمی از طریق کاهش مصرف گوشت استدلال کردهاند که تعجبی هم ندارد چون این دو کشور از بزرگترین تولیدکنندگان گوشت و مواد غذایی دامها هستند.
مواد دباغی فقط برای چرمسازی نیست
در مورد مواد دباغی گیاهی که به مدت یک قرن رکن چرمسازی سنتی بودهاند مقالات بسیاری منتشر شده است اما شرکت سیلواتیم که بابت تامین مواد خام دباغیها مشهور است به مدت سه دهه بازاری در بخش کشاورزی پدید آورده است و بر اساس مواد دباغی، ساپونین، پلیفنول و پکتین محصولاتی را عرضه کرده است که تازهترین آن مجموعه سیلوافید بیایکس است.
این افزودنیهای طبیعی غذایی برگرفته از مواد دباغی کوئبراچو و شاهبلوط و ساپونین عمدتا برای افزایش سلامت معده دام به کار میروند اما بهرهوری دام را نیز افزایش میدهند.
طبق تحقیقات مختلفی که انجام گرفته است با کاهش تولید متان که فرایندی انرژیبر است دام غذای بیشتری مصرف میکند که خبر خوشی برای دامدار است زیرا افزایش وزن دام را در پی دارد.
جلوگیری از تولید متان در گوارش دام ناشی از عاملهای متعددی است که جلوگیری از ایجاد متانوژن و کاهش تولید H2 از جمله آنها است.
قدمت کار روی مجموعه سیلوافید بیایکس به سال ۲۰۰۷ میرسد. اکنون در سال ۲۰۲۱ آزمایشهای ویژهای روی این محصول در دانشگاهها و موسسات مختلف در دست انجام است که آزمایشهای دانشگاه بلونیا، یو.سی دیویس کالیفرنیا، سائوپائولو، دانشگاه جورجیا، آیانتیای آرژانتین و دانشگاه ایلتی کلروداو از جمله آنها است.
فرانک میتلوهنر استاد دانشگاه کالیفرنیا یکی از برجستهترین هواداران دامداری و نقش مهم آن در بهبود اقلیم در مورد این افزودنیهای غذایی تحقیق کرده است و میگوید ۳۰ درصد کاهش انتشار متان دامی بدون تغییر جمعیت دامها دارای اثر سرمایشی است زیرا متانی که طی ده سال دامها منتشر میکنند معادل تجزیه متان طی این مدت خواهد بود و به گرمایش زمین دامن نخواهد زد.
البته این استاد به تازگی گفته است کاهش انتشار گازهای گلخانهای دامداری خیلی ضروری است اما نوشدارو نیست. توجه بیش از حد به انتشار متان دامی و توجه کمتر به انتشار دیاکسیدکربن به گرمایش زمین دامن خواهد زد.
مارچلو مانلا مدیر فنی بخش نشخوارکنندگان در شرکت سیلواتیم میگوید: سیلوافید در مارس ۲۰۲۱ گواهی موسسه کربن تراست را هم دریافت کرد و میتواند انتشار متان توسط دامهای نشخوارکننده را کاهش دهد و تقاضای بازار برای آن را نمیتوان انکار کرد. ما نخستین تولیدکننده این افزودنی غذایی هستیم که گواهی دریافت کردهایم.
رقم مشخصی نمیتوان برای قابلیت این محصول در کاهش متان بیان کرد زیرا به نژاد، خورد و خوراک و مقدار مصرف دام بستگی دارد ولی بر اساس آزمایشها مختلف میتوان گفت که تا ۳۰ درصد کاهش میسر است.
طبق تحقیقات این محصول به هیچ وجه سلامت دام یا امنیت غذایی را به خطر نمیاندازد و خطر انتشار دیاکسید نیتروژن را هم کاهش میدهد.
منبع: World Leather