پوستش را در خراسان‌جنوبی جلوی سگ می‌اندازند و خارجی‌ها از آن دومین چرم گران قیمت جهان را می‌سازند؛ از آن بدتر آنکه ایران پس از آفریقای جنوبی بیشترین تولیدکننده شترمرغ در جهان است اما سودش را اروپایی‌ها و اهالی ترکیه در همسایگی می‌برند.
به گزارش اخبار صنعت چرم و کفش به نقل از ایسنا -سریالی تکراری برای خراسان جنوبی که بهترین و خاص‌ترین محصولات جهان همچون زرشک، عناب و زعفران را به تنهایی تامین می‌کند اما عایدی جز زحمت برایشان ندارد و سودش را یکجا تحویل اروپایی‌ها می‌دهند.
شترمرغ یک نمونه از این محصولات است؛ پرنده طلایی ایران که اکنون چند وقتی است پرورش آن در خراسان جنوبی پا گرفته، اما در فرآوری هنوز پایش می‌لنگد.
پرنده‌ای است که از گوشت تا پوستش ارزش بسیار دارد، اما سهم ایران و این استان تنها پرورش آن است و سودش جیرینگی به جیب خارجی‌ها می رود، چرا که اجزایش از جمله پوست گران قیمتش را آسان و خام در اختیار خارجی‌ها می‌گذارند و سپس آنها این پوست را تبدیل به محصولات متنوع کرده و باز به ایرانی‌ها می‌فروشند.
مدت‌هاست که شتر مرغ‌ها در نقاط مختلف دنیا اهلی شده و پرورش داده می‌شوند در حالیکه در ایران مدت زیادی نیست آغاز شده اما تولیدکنندگان توانستند در همین مدت کم، جایگاه ایران را به رتبه دوم برسانند تا آنجا که ایران، پس از آفریقای جنوبی بیشترین تعداد شترمرغ‌های جهان را دارد و خراسان جنوبی یکی از قطب‌های مهم پرورش این پرنده در ایران است.
گوشت شترمرغ فاقد چربی و کلسترول بالاست. از چربی شتر مرغ برای تولید روغن و صابون استفاده می‌شود. تخم شترمرغ حتی در صنایع روشنایی و تزئینی کاربرد بسیاری دارد، اما همین صنعت هنری نیز به صورت محدود و در خانه‌های تولیدکنندگان دیده می‌شود، تولیذدکنندگانی که خود برای خود صنایع فرآوری زده‌اند. پوست شترمرغ نیز استقامت بالایی دارد و تبدیل به چرم می‌شود. چرم آن، یک و نیم تا دو برابر قیمت سایر چرم هاست و دومین نوع چرم گران قیمت جهان است.
در سایر کشورها ۷۰ درصد درآمد این پرنده برای تولیدکنندگان از چرم است اما در ایران این مقدار ۲۰ درصد است درحالی که می تواند ارزآوری بالایی داشته باشد. حال چرا این مشکل وجود دارد؟
۵۰ درصد چرم شترمرغ به صورت خام عاید کشورهای ایتالیا و ترکیه می‌شود، از این مقداری هم که صادر می‌شود مبلغ ناچیزی عاید بهره بردار می‌شود. تنها مقدار اندکی پوست شترمرغ در کارخانه‌های مشهد و تهران تبدیل به چرم می‌شود و آن هم به دلیل اینکه برای تولیدکننده نمی‌صرفد تا پوست را به تهران و مشهد بفرستند معمولا منتفی است.
اینجا زیرساخت لازم برای فرآوری دیده نشده است و بیرجند کشتارگاه شترمرغ ندارد؛ حتی کشتار این پرنده گرانبها به صورت اصولی انجام نمی‌شود، حال جداسازی پوستش که بماند. گاهی حتی دیده می‌شود که چون جایی و برنامه‌ای برای پوست جداشده ندارند جلوی حیواناتی چون سگ می‌اندازند.
خراسان‌جنوبی ظرفیت تبدیل شدن به تولیدکننده شترمرغ در خاورمیانه را دارد
محمد اصغرزاده، مدیرکل دامپزشکی خراسان‌جنوبی به ایسنا گفت: اگر از ظرفیت‌های خراسان‌جنوبی به صورت صنعتی و سرمایه‌گذاری استفاده شود، این استان می‌تواند به تولیدکننده محصولات شتر و شترمرغ حتی در خاورمیانه تبدیل شود.
وی با بیان اینکه سرمایه‌گذاری در حوزه صنعتی شدن پرورش شترمرغ و فرآوری محصولات آن باید سرعت گیرد، افزود: یکی از ظرفیت‌های خوب خراسان‌جنوبی پرورش شتر مرغ است که بهره وری اقتصادی بسیاری نیز دارد.
مدیرکل دامپزشکی خراسان‌جنوبی بیان کرد: گوشت شترمرغ منبع غنی از ویتامین‌ها است، همچنین هضم بالایی دارد و بعد از گوشت ماهی از نظر هضم در رتبه دوم قرار دارد. همچنین گوشت شترمرغ میزان چربی بسیار پایینی دارد به‌گونه‌ای که چربی آن یک سوم چربی سایر گوشت‌هاست و اسیدهای چرب امگا ۳ در آن نیز بسیار زیاد است، پس می‌تواند انتخاب خوبی برای کودکان و زنان‌باردار باشد.
صنعت نوپایی که نیاز به حمایت دارد
محمود اشرفی گل، معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی با بیان اینکه پرورش شترمرغ، صنعت نوپایی در استان است، اظهار کرد: حدود ۸۰ درصد گوشت شترمرغ به خارج از استان صادر و مابقی در خود استان مصرف می‌شود.
وی افزود: حدود ۲۰ درصد از گوشت شتر مرغ استان به مصرف داخلی می‌رسد و ۸۰ درصد آن به خارج از استان صادر می‌شود. در سه ماهه ابتدای امسال حدود ۲۳۴ تن گوشت شتر مرغ در استان تولید شده است که این میزان نسبت به مدت مشابه پارسال تغییری نداشته است.
معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی با بیان اینکه سال گذشته تولید گوشت شتر مرغ در استان به حدود ۹۳۶ تن رسید، بیان کرد: درآمد استان از صادرات گوشت شتر مرغ به خارج از استان سالیانه به حدود ۶۰۰ میلیارد ریال می‌رسد.
اشرفی، بیشترین میزان تولید گوشت شتر مرغ استان را مربوط به شهرستان قائن دانست و یادآور شد: در حال حاضر ۱۵۵ واحد پرورش شترمرغ در استان فعال است.
قبل از سرمایه‌گذاری، باید بازارهای فروش را مهیا کرد
عباس جرجانی، سرپرست سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان جنوبی نیز به ایسنا گفت: سرمایه گذارانی برای صنایع فرآوری به خصوص در حوزه چرم، اعلام آمادگی کرده‌اند.
وی با بیان اینکه اکنون یک واحد فرآوری چرم در استان در حال فعالیت است، افزود: تنها ایجاد صنایع فرآوری کافی نیست، بلکه باید بازارهای مناسبی را مهیا کرد چراکه اگر بازار نباشد و رغبت و محبوبیت بین مردم وجود نداشته باشد، هر واحدی شکست خواهد خورد.
احمد تاجدار، مدیر بنیاد تعاون زندانیان خراسان‌جنوبی به ایسنا گفت: بنیاد تعاون زندانیان وابسته به قوه قضائیه و به صورت خودگردان به منظور کمک به معاش مددجویان و خانواده آنها و همچنین تحصیل درآمد برای پرداخت دیه محکومین مالی از طریق ایجاد کارگاههای تولید، موسسات صنعتی، مجتمع‌های کشاورزی، دامپروری و شرکت‌های بازرگانی و خدماتی و در راستای حرفه آموزی در سراسر کشور فعالیت می‌کند.
وی افزود: مزرعه پرورش شترمرغ ” حامی ” از شهریور لغایت بهمن ماه سال ۹۴ احداث و در ۲۹ بهمن‌ماه ۹۴ با حضور مدیرعامل بنیاد تعاون زندانیان افتتاح و به بهره‌برداری رسید.
مدیر بنیاد تعاون زندانیان خراسان‌جنوبی با بیان اینکه این مزرعه می‌تواند به قطب پرورش شتر مرغ در شرق کشور تبدیل شود، تصریح کرد: زیرساخت‌های لازم برای فرآوری وجود ندارد و تا این زیرساخت‌ها فراهم نشود سود سرشاری حاصل تولیدکننده نخواهد شد.
